تجلیل از "احیاگر بصیر" آیت الله سید محمدمهدی الخرسان در مشهد
نشست تخصصی احیاگر بصیر در سلسله جلسات علمی "امناء الرسل" در مشهد برگزار شد.
به گزارش پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی مجمع جهانی اهل بیت(ع) - به همت سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، نشست تخصصی احیاگر بصیر در سلسله جلسات علمی «امناء الرسل» به منظور تجلیل و تکریم فقیه عالیقدر حوزه علمیه نجف اشرف، محدث و محقق برجسته اسلامی آیت الله سید محمد مهدی الخرسان در مشهد برگزار شد.
رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در این کنگره بین المللی که صبح یکشنبه 6 آذر ماه با حضور تولیت های عتبه عراق و مسئولان آستان قدس رضوی برگزار شد، ضمن عرض خیر مقدم به میهمانان از کشور عراق، از برپایی این مراسم در بزرگداشت و تکریم علمی و مفاخر جهان اسلام ابراز خرسندی و از دست‌اندرکاران آن در مجموعه سازمان تقدیر و تشکر کرد.
عبدالحمید طالبی اظهار کرد: حوزه علمیه مشهد از حوزه های قدیمی و با سابقه ای است که ارتباطات و تعاملات خوبی با سایر حوزه‌های علمیه برقرار کرده است.
وی تصریح کرد: امیدواریم این نشست که در شهر مقدس مشهد و در جوار بارگاه منور رضوی برگزار شده است، منشاء همکاری و تعاملات هر چه بیشتر بین اعتاب مقدس و متخصصان و پژوهشگران علوم اسلامی قرار گیرد.
* اهداف کنگره امناء الرسل
رئیس پژوهشکده الذریه النبویه قم نیز در این کنگره سخنرانی کرد و گفت: کنگره امناء الرسل با توجه به جامعیت اسلام، اهل بیت(ع) و علمای این مکتب اهداف بلندی را دنبال می‌کند که تعامل با حوزه‌های علمیه شیعه در جهان اسلام و الگودهی به فعالیت های جمعی در بالاترین سطح ممکن، جهت خنثی‌سازی نقشه‌های تفرقه‌افکنانه دشمنان و پیروان آنان و همچنین ضرورت توجه به نکات آسیب زای جامعه اسلام برخی از اهداف برگزاری این کنگره است.
* ویژگی های آیت الله خرسان؛ از ساده زیستی تا جهاد علمی
منذر حکیم در ادامه، سیادت، علم و فقاهت، تقوا و کرامت، ساده زیستی، جهاد علمی و تبیین گویا و مقبول در دفاع از مکتب اهل بیت(ع)، دقت در تحقیقات، پشتکار عالی وخستگی ناپذیری، دوری از شهرت طلبی و حرکت علمی با چراغ خاموش در جامعه‌ای که همواره در حال تحول است را برخی از ویژگی های شخصیتی و علمی آیت‌الله سید محمد مهدی الخرسان عنوان کرد.
وی در ادامه گفت: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در اهتمام به ذریه نبوی و توجه به رشته نسب‌شناسی گام‌های بلندی برداشته است و پژوهشکده الذریه النبویه از برکات این پژوهش ها بهره برده است. ضرورت نسب‌شناسی برای بسیاری مشخص نیست اما اهمیت آن بر ما روشن است و تخصص نسب‌شناسی می‌تواند در تحولات علمی، اجتماعی نقش به سزایی داشته باشد.
* تبدیل تهدید به فرصت در گفتمان اسلامی
رئیس بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی هم در سخنانی گفت: اسلام و ائمه اطهار با مجاهدت و جانفشانی و به مدد حدود الهی برای ما یک گفتمان و خطابه ایجاد کردند که یک گفتمان تمدنی و شیعی است. این گفتمان بزرگ و شیعی در طول تاریخ در برابر هجمه ها و تهاجمات زیادی قرار گرفت اما به قدری قوی بود که سایر گفتمان ها را کنار گذاشت و پیروزی اسلام، پیروزی گفتمان است نه پیروزی شمشیر.
احد فرامرز قراملکی عنوان کرد: این گفتمان در قرن دو هجری ایجاد شد و در قرن سه هجری استحکام یافت و از آن زمان تاکنون مورد هجوم دشمنان قرارگرفت و هیچ یک از این هجوم ها نتوانست به آن خللی وارد کند. قدرت گفتمان شیعی به قدری زیاد بود که این تهاجم را تبدیل به فرصت می کرد. این گفتمان از گذشته به زمان معاصر رسید و در روزگار معاصر گفتمان مسلط به دانش و تکنولوژی غرب در برابر گفتمان شیعی قد علم کرد.
* تکریم و معرفی علما حفاظت از فرهنگ شیعی و اسلامی است
قرا ملکی تصریح کرد: به دلایل سیاسی و بین المللی، گفتمان جدید غرب بیش از صد سال است که هجوم را علیه گفتمان شیعی و اسلامی در بخش سبک زندگی، پوشش و طرز تفکر آغاز کرده است. در این تهاجم گفتمانی و در ابعاد مختلف، علیه گفتمان شیعی یک جنبه بسیار خطرناک وجود دارد. گفتمان غربی می خواهد با تهاجمش هویت شیعه را بگیرد و احساس بی هویتی بدهد. قطعا راهکار مقابله با آن معرفی اسوه ای است که بگوید یک فرد مسلمان و شیعه می تواند اینگونه باشد. تکریم علما به نوعی نشان دادن اسوه است و نشان دادن اسوه در واقع حفاظت از شیعه و اسلام است.
وی بیان کرد: شناسایی و معرفی اسوه نیاز به پاسخ روشمند به سوالات دارد که چرا این شخص و با چه ملاک هایی شخص را انتخاب می کنیم و این فرد به دلیل کتاب هایش یا اندیشه هایش و به سبب تأثیر تمدنی یا سایر جنبه ها اسوه شده است. اگر چگونگی اسوه شدن را پاسخ ندهیم و فقط تعریف و تمجید کنیم اسوه و الگو ایجاد نمی شود.
* علما و دانشگاهیان مسیر ارتباط تمدن ها
غلامرضا جلالی سرپرست گروه تاریخ و سیره اهل بیت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی نیز در این نشست با اشاره به این که این نشست در جهت تعامل علمی میان مراکز حوزوی و اسلامی مشهد و نجف است، گفت: حوزه های علمیه باید با هم ارتباط داشته باشند و یکدیگررا مکمل خود بدانند و فرهنگ های متفاوت از طریق حوزه ها و تعامل ادیان ابراهیمی ساخت و ساز پیدا می کندو درواقع در تولید علم هیچ امری به اندازه برقراری ارتباط مهم نیست.
وی افزود: زمام حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی در اختیار علما، روحانیون، دانشگاهیان و اندیشمندانی است که قدرت ارتباط با سایر مراکز علمی را داراهستند.
جلالی اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه مشهد، جامعیت آن است که تقریبا تمام حوزه های علمی از جمله فلسفه، ریاضیات، هنر و سایر علوم که مناسب برای زندگی اسلامی است در این حوزه تدریس می شود.
* دیار توس و تشکیل و توسعه تمدن
سرپرست گروه تاریخ و سیره اهل بیت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی عنوان کرد: خواجه نصیرالدین طوسی و شخصیت‌هایی در این اندازه که تمدن و تفکر را ترویج کرده اند در این حوزه از تمدن اسلامی حضور داشته اند. به طور کلی کلمه تمدن را برای اولین بار خواجه نصیرالدین طوسی به کار برد و علت این اتفاق وجود ظرفیت های دشت توس، موقعیت استثنایی منطقه و حضور امام رضا(ع) اتفاق افتاد و به شکل تمدن شکل گرفت و توسعه پیدا کرد.
غلامرضا جلالی عنوان کرد: وهابیت در پاکستان ١۵هزار پایگاه علمی دارد و در بخش افغانستان و آسیای مرکزی به جای حضور حوزه نجف و قم و براساس توانایی های ذاتی خودش در حال فعالیت است. وی گفت: بیش از هزار و ٣٠٠ سال پیشینه تاریخی مشهد است و یکی از اضلاع سه حوزه علمیه نجف و قم، حوزه علمیه خراسان و مشهد است که در شرق قرار دارد.
رضا اسکندری، دبیر کنگره علمی و بینالملل امناء الرسل، نیز در ادامه این نشست، با بیان اینکه معرفی پرورش یافتگان حوزه‌ها و علمای ربانی زمینه بسط علم و عمل را در میان حق‌جویان عالم و به طور خاص جامعه اسلامی فراهم می‌آورد، گفت: حوزه علمیه بر آن شده است که جریانی ادامه دار را در راستای تکریم علمای برجسته حوزه‌های علمیه جهان تشیع به ویژه حوزه قم ایجاد نماید.
وی ادامه داد: بر این اساس کنگره‌ای با عنوان «کنگره علمی و بین المللی امناء الرسل» با محوریت حوزه‌های علمیه شکل گرفت که با همکاری و تعامل با نهادها و مراکز گوناگون حوزوزی و دینی جهان تشیع به ویژه ایران و عراق در جهت شناخت ابعاد علمی، معنوی و علمی بزرگان حوزه‌ها و شناساندن آن همت گمارد.
در بخشی دیگراز این نشست نیز حجت الاسلام و المسلمین سید محمد ذوالفقاری معاون امور بین الملل سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی به ارائه گزارشی از تشکیلات و ساختار آستان قدس رضوی پرداخت و عنوان کرد: حرم مطهر رضوی با مساحتی بیش از یک میلیون مربع سالیانه میزبان بیش از ۳۵ میلیون زائر از داخل و خارج از کشور است. وی ادامه داد: بارگاه منور رضوی زنده‌ترین، پیشروترین، موثرترین و علمی ترین سازمان فرهنگی و پویا در ایران اسلامی است.
گفتنی است آیت الله سید محمدمهدی الخِرْسان متولد ۱۳۴۷هجری قمری، عالم برجسته شیعی اهل نجف، نویسنده، تراجم‌نگار و مصحح کتاب‌های معتبر اسلامی است. مشهورترین اثر این عالم برجسته اسلامی، کتاب موسوعة عبدالله بن عباس با موضوع ابن‌عباس پسرعمو و صحابی پیامبر(ص) است، که در ۲۱ جلد به چاپ رسیده و در سی و چهارمین همایش کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شده است.
حضرات آیات، سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم از استادان آیت الله خرسان هستند و عالمانی چون حضرات آیات آقابزرگ تهرانی، سید محمدصادق بحرالعلوم، سید علی بهبهانی، سید عبدالاعلی سبزواری و سید مرتضی خلخالی به وی اجازه روایت داده‌اند.
کتاب‌های آیت الله سید محمدمهدی خرسان با موضوع تراجم‌نگاری، انساب، کلام، حدیث و فقه نگاشته شده است. کتاب «علی امامُ البَرَرَة» که شرح قصیده‌ای از سید ابوالقاسم خویی درباره امامت امام علی(ع) است و «المحسنُ السّبط مَولودٌ اَم سِقْط» درباره حضرت محسن فرزند امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، از جمله کتاب‌های وی است.
بخش نجفِ "اولین کنگره امناء الرسل؛ تجلیل از آیت الله سید محمدمهدی الموسوی الخِرسان" روزهای 25 و 26 مهر 1401 (21 و 22 ربیع الاول 1444 هجری قمری) در بارگاه مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) برگزار شد.
دو آستان مقدس حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) و حدود ۳۰ نهاد علمی و فرهنگی - از جمله مجمع جهانی اهل بیت(ع) - در برگزاری این کنگره مشارکت نموده اند.
منبع: خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا
نشست تخصصی احیاگر بصیر در سلسله جلسات علمی "امناء الرسل" در مشهد برگزار شد.
به گزارش پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی مجمع جهانی اهل بیت(ع) - به همت سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، نشست تخصصی احیاگر بصیر در سلسله جلسات علمی «امناء الرسل» به منظور تجلیل و تکریم فقیه عالیقدر حوزه علمیه نجف اشرف، محدث و محقق برجسته اسلامی آیت الله سید محمد مهدی الخرسان در مشهد برگزار شد.
رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در این کنگره بین المللی که صبح یکشنبه 6 آذر ماه با حضور تولیت های عتبه عراق و مسئولان آستان قدس رضوی برگزار شد، ضمن عرض خیر مقدم به میهمانان از کشور عراق، از برپایی این مراسم در بزرگداشت و تکریم علمی و مفاخر جهان اسلام ابراز خرسندی و از دست‌اندرکاران آن در مجموعه سازمان تقدیر و تشکر کرد.
عبدالحمید طالبی اظهار کرد: حوزه علمیه مشهد از حوزه های قدیمی و با سابقه ای است که ارتباطات و تعاملات خوبی با سایر حوزه‌های علمیه برقرار کرده است.
وی تصریح کرد: امیدواریم این نشست که در شهر مقدس مشهد و در جوار بارگاه منور رضوی برگزار شده است، منشاء همکاری و تعاملات هر چه بیشتر بین اعتاب مقدس و متخصصان و پژوهشگران علوم اسلامی قرار گیرد.
* اهداف کنگره امناء الرسل
رئیس پژوهشکده الذریه النبویه قم نیز در این کنگره سخنرانی کرد و گفت: کنگره امناء الرسل با توجه به جامعیت اسلام، اهل بیت(ع) و علمای این مکتب اهداف بلندی را دنبال می‌کند که تعامل با حوزه‌های علمیه شیعه در جهان اسلام و الگودهی به فعالیت های جمعی در بالاترین سطح ممکن، جهت خنثی‌سازی نقشه‌های تفرقه‌افکنانه دشمنان و پیروان آنان و همچنین ضرورت توجه به نکات آسیب زای جامعه اسلام برخی از اهداف برگزاری این کنگره است.
* ویژگی های آیت الله خرسان؛ از ساده زیستی تا جهاد علمی
منذر حکیم در ادامه، سیادت، علم و فقاهت، تقوا و کرامت، ساده زیستی، جهاد علمی و تبیین گویا و مقبول در دفاع از مکتب اهل بیت(ع)، دقت در تحقیقات، پشتکار عالی وخستگی ناپذیری، دوری از شهرت طلبی و حرکت علمی با چراغ خاموش در جامعه‌ای که همواره در حال تحول است را برخی از ویژگی های شخصیتی و علمی آیت‌الله سید محمد مهدی الخرسان عنوان کرد.
وی در ادامه گفت: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در اهتمام به ذریه نبوی و توجه به رشته نسب‌شناسی گام‌های بلندی برداشته است و پژوهشکده الذریه النبویه از برکات این پژوهش ها بهره برده است. ضرورت نسب‌شناسی برای بسیاری مشخص نیست اما اهمیت آن بر ما روشن است و تخصص نسب‌شناسی می‌تواند در تحولات علمی، اجتماعی نقش به سزایی داشته باشد.
* تبدیل تهدید به فرصت در گفتمان اسلامی
رئیس بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی هم در سخنانی گفت: اسلام و ائمه اطهار با مجاهدت و جانفشانی و به مدد حدود الهی برای ما یک گفتمان و خطابه ایجاد کردند که یک گفتمان تمدنی و شیعی است. این گفتمان بزرگ و شیعی در طول تاریخ در برابر هجمه ها و تهاجمات زیادی قرار گرفت اما به قدری قوی بود که سایر گفتمان ها را کنار گذاشت و پیروزی اسلام، پیروزی گفتمان است نه پیروزی شمشیر.
احد فرامرز قراملکی عنوان کرد: این گفتمان در قرن دو هجری ایجاد شد و در قرن سه هجری استحکام یافت و از آن زمان تاکنون مورد هجوم دشمنان قرارگرفت و هیچ یک از این هجوم ها نتوانست به آن خللی وارد کند. قدرت گفتمان شیعی به قدری زیاد بود که این تهاجم را تبدیل به فرصت می کرد. این گفتمان از گذشته به زمان معاصر رسید و در روزگار معاصر گفتمان مسلط به دانش و تکنولوژی غرب در برابر گفتمان شیعی قد علم کرد.
* تکریم و معرفی علما حفاظت از فرهنگ شیعی و اسلامی است
قرا ملکی تصریح کرد: به دلایل سیاسی و بین المللی، گفتمان جدید غرب بیش از صد سال است که هجوم را علیه گفتمان شیعی و اسلامی در بخش سبک زندگی، پوشش و طرز تفکر آغاز کرده است. در این تهاجم گفتمانی و در ابعاد مختلف، علیه گفتمان شیعی یک جنبه بسیار خطرناک وجود دارد. گفتمان غربی می خواهد با تهاجمش هویت شیعه را بگیرد و احساس بی هویتی بدهد. قطعا راهکار مقابله با آن معرفی اسوه ای است که بگوید یک فرد مسلمان و شیعه می تواند اینگونه باشد. تکریم علما به نوعی نشان دادن اسوه است و نشان دادن اسوه در واقع حفاظت از شیعه و اسلام است.
وی بیان کرد: شناسایی و معرفی اسوه نیاز به پاسخ روشمند به سوالات دارد که چرا این شخص و با چه ملاک هایی شخص را انتخاب می کنیم و این فرد به دلیل کتاب هایش یا اندیشه هایش و به سبب تأثیر تمدنی یا سایر جنبه ها اسوه شده است. اگر چگونگی اسوه شدن را پاسخ ندهیم و فقط تعریف و تمجید کنیم اسوه و الگو ایجاد نمی شود.
* علما و دانشگاهیان مسیر ارتباط تمدن ها
غلامرضا جلالی سرپرست گروه تاریخ و سیره اهل بیت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی نیز در این نشست با اشاره به این که این نشست در جهت تعامل علمی میان مراکز حوزوی و اسلامی مشهد و نجف است، گفت: حوزه های علمیه باید با هم ارتباط داشته باشند و یکدیگررا مکمل خود بدانند و فرهنگ های متفاوت از طریق حوزه ها و تعامل ادیان ابراهیمی ساخت و ساز پیدا می کندو درواقع در تولید علم هیچ امری به اندازه برقراری ارتباط مهم نیست.
وی افزود: زمام حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی در اختیار علما، روحانیون، دانشگاهیان و اندیشمندانی است که قدرت ارتباط با سایر مراکز علمی را داراهستند.
جلالی اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه مشهد، جامعیت آن است که تقریبا تمام حوزه های علمی از جمله فلسفه، ریاضیات، هنر و سایر علوم که مناسب برای زندگی اسلامی است در این حوزه تدریس می شود.
* دیار توس و تشکیل و توسعه تمدن
سرپرست گروه تاریخ و سیره اهل بیت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی عنوان کرد: خواجه نصیرالدین طوسی و شخصیت‌هایی در این اندازه که تمدن و تفکر را ترویج کرده اند در این حوزه از تمدن اسلامی حضور داشته اند. به طور کلی کلمه تمدن را برای اولین بار خواجه نصیرالدین طوسی به کار برد و علت این اتفاق وجود ظرفیت های دشت توس، موقعیت استثنایی منطقه و حضور امام رضا(ع) اتفاق افتاد و به شکل تمدن شکل گرفت و توسعه پیدا کرد.
غلامرضا جلالی عنوان کرد: وهابیت در پاکستان ١۵هزار پایگاه علمی دارد و در بخش افغانستان و آسیای مرکزی به جای حضور حوزه نجف و قم و براساس توانایی های ذاتی خودش در حال فعالیت است. وی گفت: بیش از هزار و ٣٠٠ سال پیشینه تاریخی مشهد است و یکی از اضلاع سه حوزه علمیه نجف و قم، حوزه علمیه خراسان و مشهد است که در شرق قرار دارد.
رضا اسکندری، دبیر کنگره علمی و بینالملل امناء الرسل، نیز در ادامه این نشست، با بیان اینکه معرفی پرورش یافتگان حوزه‌ها و علمای ربانی زمینه بسط علم و عمل را در میان حق‌جویان عالم و به طور خاص جامعه اسلامی فراهم می‌آورد، گفت: حوزه علمیه بر آن شده است که جریانی ادامه دار را در راستای تکریم علمای برجسته حوزه‌های علمیه جهان تشیع به ویژه حوزه قم ایجاد نماید.
وی ادامه داد: بر این اساس کنگره‌ای با عنوان «کنگره علمی و بین المللی امناء الرسل» با محوریت حوزه‌های علمیه شکل گرفت که با همکاری و تعامل با نهادها و مراکز گوناگون حوزوزی و دینی جهان تشیع به ویژه ایران و عراق در جهت شناخت ابعاد علمی، معنوی و علمی بزرگان حوزه‌ها و شناساندن آن همت گمارد.
در بخشی دیگراز این نشست نیز حجت الاسلام و المسلمین سید محمد ذوالفقاری معاون امور بین الملل سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی به ارائه گزارشی از تشکیلات و ساختار آستان قدس رضوی پرداخت و عنوان کرد: حرم مطهر رضوی با مساحتی بیش از یک میلیون مربع سالیانه میزبان بیش از ۳۵ میلیون زائر از داخل و خارج از کشور است. وی ادامه داد: بارگاه منور رضوی زنده‌ترین، پیشروترین، موثرترین و علمی ترین سازمان فرهنگی و پویا در ایران اسلامی است.
گفتنی است آیت الله سید محمدمهدی الخِرْسان متولد ۱۳۴۷هجری قمری، عالم برجسته شیعی اهل نجف، نویسنده، تراجم‌نگار و مصحح کتاب‌های معتبر اسلامی است. مشهورترین اثر این عالم برجسته اسلامی، کتاب موسوعة عبدالله بن عباس با موضوع ابن‌عباس پسرعمو و صحابی پیامبر(ص) است، که در ۲۱ جلد به چاپ رسیده و در سی و چهارمین همایش کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شده است.
حضرات آیات، سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم از استادان آیت الله خرسان هستند و عالمانی چون حضرات آیات آقابزرگ تهرانی، سید محمدصادق بحرالعلوم، سید علی بهبهانی، سید عبدالاعلی سبزواری و سید مرتضی خلخالی به وی اجازه روایت داده‌اند.
کتاب‌های آیت الله سید محمدمهدی خرسان با موضوع تراجم‌نگاری، انساب، کلام، حدیث و فقه نگاشته شده است. کتاب «علی امامُ البَرَرَة» که شرح قصیده‌ای از سید ابوالقاسم خویی درباره امامت امام علی(ع) است و «المحسنُ السّبط مَولودٌ اَم سِقْط» درباره حضرت محسن فرزند امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، از جمله کتاب‌های وی است.
بخش نجفِ "اولین کنگره امناء الرسل؛ تجلیل از آیت الله سید محمدمهدی الموسوی الخِرسان" روزهای 25 و 26 مهر 1401 (21 و 22 ربیع الاول 1444 هجری قمری) در بارگاه مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) برگزار شد.
دو آستان مقدس حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) و حدود ۳۰ نهاد علمی و فرهنگی - از جمله مجمع جهانی اهل بیت(ع) - در برگزاری این کنگره مشارکت نموده اند.
منبع: خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا