کمیسیون تاریخ و سیره/ 2. ارائه "علی انجم شعاع" با موضوع "حضرت ابوطالب در آئینه دعا و زیارت"
کارشناس دینی اظهار داشت: حضرت ابوطالب مستجاب الدعوه بود. زمانی که مکه را قحطی گرفته بود مردم از ابوطالب خواستند برای نزول باران دعا کند و او همراه با پیامبر(ص) که نوجوان بود، دعا کردند و باران بسیاری بارید.
کمسیون "تاریخ و سیره" از کمسیون های تخصصی همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر(ص) عصر دیروز سه شنبه 19 اسفند 1399 در مدرسه امام خمینی(ره) قم برگزار شد.
ریاست این کمسیون را آیت الله «محمدهادی یوسفی غروی» بر عهده داشت و حجت الاسلام «محمدرضا مطهری» داور و حجت الاسلام «عباس جعفری فراهانی» دبیر نشست بود.
حجت الاسلام «علی انجم شعاع» پژوهشگر و کارشناس دینی که با مقاله "حضرت ابوطالب در آئینه دعا و زیارت" در همایش شرکت کرده است در این نشست به ارائه مقاله خود پرداخت.
وی با بیان اینکه غالب نگارش ها درباره حضرت ابوطالب(ع) درباره اثبات ایمان ایشان است، گفت: در جمع آوری و تحلیل این مقاله از زیارت نامه های معصومین و نقل های تاریخی و در مجموع از 40 منبع استفاده شده است.
این پژوهشگر دینی با اشاره به اینکه زیارت مأثور به صورت مستقیم درباره حضرت ابوطالب(ع) وجود ندارد، ادامه داد: دو زیارتنامه ای که وجود دارد در منابع قدیمی نیامده است لکن از روایات می توان به استحباب زیارت حضرت ابوطالب(ع) رسید. امام صادق(ع) حضرت ابوطالب را به اصحاب کهف تشبیه می کند در حالی که مراتب ایمانی ابوطالب بالاتر از اصحاب کهف است. همچنین روایات زیارت صالحان درباره حضرت ابوطالب نیز صدق می کند، چون حضرت ابوطالب همنشین صالحان و صادقان است.
وی ادامه داد: در زیارتنامه های امیرالمومنین(ع) هفت یا هشت بار نام ابوطالب آمده است و این دلالت دارد که امیرالمومنین(ع) نه تنها خود پاک و طاهر است بلکه از صلب طاهر و مطهر بوده است.
انجم شعاع با بیان اینکه هشت مورد در تاریخ آمده که پیامبر(ص) در فراق ابوطالب گریه کرده است، در ادامه گفت: با توجه به گریه پیامبر(ص)، ما نیز می توانیم در زیارت ابوطالب گریه کنیم و محزون باشیم. همچنین در روایتی آمده است که ابوطالب دارای مقام شفاعت است.
وی عنوان کرد: حضرت علی(ع) به نیابت از ابوطالب عبادت به جا می آورد و به جای ایشان اعمال حج را انجام می داد. لذا ما نیز می توانیم به نیابت از حضرت ابوطالب(ع) عبادت به جای بیاوریم.
ابن پژوهشگر درباره موضوع "ابوطالب در آئینه دعا" گفت: حضرت ابراهیم در قرآن در آیه "رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنَآ أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّکَ" در حق ذریه خود که حضرت ابوطالب را شامل می شود، دعا کرده است. در تاریخ آمده است که رسول خدا(ص) هفت بار برای حضرت ابوطالب دعا کرده است و ما نیز می توانیم برای ایشان دعا کنیم. از سوی دیگر حضرت ابوطالب برای مردم دعا می کرد.
وی ادامه داد: حضرت ابوطالب مستجاب الدعوه بود. زمانی که مکه را قحطی گرفته بود مردم از ابوطالب خواستند برای نزول باران دعا کند و او همراه با پیامبر(ص) که نوجوان بود، دعا کردند و باران بسیاری بارید.
در ادامه آیت الله یوسفی غروی اظهار داشت: شیخ عباس قمی هفت زیارتنامه برای حضرت ابوطالب نقل کرده است که مروی از معصومین نیستد و آنها متون زیارتی تقریر شده از بزرگان شیعه مثل ابن طاووس بوده است.
وی درباره علت نهی پیامبر از زیارت قبور در مدینه اظهار داشت: پیش از ورود پیامبر(ص) به مدینه افراد با کفر از دنیا رفته بودند و بر دین اسلام نبودند، لذا پیامبر مسلمانان را از زیارت قبور کفار نهی کرد. اما زمانی که به مرور زمان عده ای از مسلمانان از دنیا رفتند یا شهید شدند و قبرستان مسلمانان شکل گرفت، پیامبر فرمودند که اموات خود را زیارت کنید.
وی افزود: اهل سنت اصل زیارت قبور را قبول دارند و منع و تحریم نمی کنند. اما سعودی ها پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، به دلیل عناد زیارت قبور را منع کردند و الا پیش از انقلاب به زیارت قبور بقیع می رفتیم.
در ادامه حجت الاسلام مطهری گفت: فصول بندی در مقاله مرسوم نیست و اگر دعا و زیارت را از دیدگاه روایات بررسی می کردید بهتر بود.
وی افزود: استناد به آیه "رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنَآ أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّکَ" برای کسی که ایمان ابوطالب را قبول ندارد، درست نیست. همچنین ارتباط اصحاب کهف با زیارت حضرت ابوطالب(ع) جور در نمی آید و اینکه دعای ابوطالب در حق دیگران، خروج از موضوع است.
کمسیون "تاریخ و سیره" از کمسیون های تخصصی همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر(ص) عصر دیروز سه شنبه 19 اسفند 1399 در مدرسه امام خمینی(ره) قم برگزار شد.
ریاست این کمسیون را آیت الله «محمدهادی یوسفی غروی» بر عهده داشت و حجت الاسلام «محمدرضا مطهری» داور و حجت الاسلام «عباس جعفری فراهانی» دبیر نشست بود.
حجت الاسلام «علی انجم شعاع» پژوهشگر و کارشناس دینی که با مقاله "حضرت ابوطالب در آئینه دعا و زیارت" در همایش شرکت کرده است در این نشست به ارائه مقاله خود پرداخت.
وی با بیان اینکه غالب نگارش ها درباره حضرت ابوطالب(ع) درباره اثبات ایمان ایشان است، گفت: در جمع آوری و تحلیل این مقاله از زیارت نامه های معصومین و نقل های تاریخی و در مجموع از 40 منبع استفاده شده است.
این پژوهشگر دینی با اشاره به اینکه زیارت مأثور به صورت مستقیم درباره حضرت ابوطالب(ع) وجود ندارد، ادامه داد: دو زیارتنامه ای که وجود دارد در منابع قدیمی نیامده است لکن از روایات می توان به استحباب زیارت حضرت ابوطالب(ع) رسید. امام صادق(ع) حضرت ابوطالب را به اصحاب کهف تشبیه می کند در حالی که مراتب ایمانی ابوطالب بالاتر از اصحاب کهف است. همچنین روایات زیارت صالحان درباره حضرت ابوطالب نیز صدق می کند، چون حضرت ابوطالب همنشین صالحان و صادقان است.
وی ادامه داد: در زیارتنامه های امیرالمومنین(ع) هفت یا هشت بار نام ابوطالب آمده است و این دلالت دارد که امیرالمومنین(ع) نه تنها خود پاک و طاهر است بلکه از صلب طاهر و مطهر بوده است.
انجم شعاع با بیان اینکه هشت مورد در تاریخ آمده که پیامبر(ص) در فراق ابوطالب گریه کرده است، در ادامه گفت: با توجه به گریه پیامبر(ص)، ما نیز می توانیم در زیارت ابوطالب گریه کنیم و محزون باشیم. همچنین در روایتی آمده است که ابوطالب دارای مقام شفاعت است.
وی عنوان کرد: حضرت علی(ع) به نیابت از ابوطالب عبادت به جا می آورد و به جای ایشان اعمال حج را انجام می داد. لذا ما نیز می توانیم به نیابت از حضرت ابوطالب(ع) عبادت به جای بیاوریم.
ابن پژوهشگر درباره موضوع "ابوطالب در آئینه دعا" گفت: حضرت ابراهیم در قرآن در آیه "رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنَآ أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّکَ" در حق ذریه خود که حضرت ابوطالب را شامل می شود، دعا کرده است. در تاریخ آمده است که رسول خدا(ص) هفت بار برای حضرت ابوطالب دعا کرده است و ما نیز می توانیم برای ایشان دعا کنیم. از سوی دیگر حضرت ابوطالب برای مردم دعا می کرد.
وی ادامه داد: حضرت ابوطالب مستجاب الدعوه بود. زمانی که مکه را قحطی گرفته بود مردم از ابوطالب خواستند برای نزول باران دعا کند و او همراه با پیامبر(ص) که نوجوان بود، دعا کردند و باران بسیاری بارید.
در ادامه آیت الله یوسفی غروی اظهار داشت: شیخ عباس قمی هفت زیارتنامه برای حضرت ابوطالب نقل کرده است که مروی از معصومین نیستد و آنها متون زیارتی تقریر شده از بزرگان شیعه مثل ابن طاووس بوده است.
وی درباره علت نهی پیامبر از زیارت قبور در مدینه اظهار داشت: پیش از ورود پیامبر(ص) به مدینه افراد با کفر از دنیا رفته بودند و بر دین اسلام نبودند، لذا پیامبر مسلمانان را از زیارت قبور کفار نهی کرد. اما زمانی که به مرور زمان عده ای از مسلمانان از دنیا رفتند یا شهید شدند و قبرستان مسلمانان شکل گرفت، پیامبر فرمودند که اموات خود را زیارت کنید.
وی افزود: اهل سنت اصل زیارت قبور را قبول دارند و منع و تحریم نمی کنند. اما سعودی ها پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، به دلیل عناد زیارت قبور را منع کردند و الا پیش از انقلاب به زیارت قبور بقیع می رفتیم.
در ادامه حجت الاسلام مطهری گفت: فصول بندی در مقاله مرسوم نیست و اگر دعا و زیارت را از دیدگاه روایات بررسی می کردید بهتر بود.
وی افزود: استناد به آیه "رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِنَآ أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّکَ" برای کسی که ایمان ابوطالب را قبول ندارد، درست نیست. همچنین ارتباط اصحاب کهف با زیارت حضرت ابوطالب(ع) جور در نمی آید و اینکه دعای ابوطالب در حق دیگران، خروج از موضوع است.