- صفحه اصلی
- معرفی مجمع
- اخبار
- مواضع و بيانيه ها
- بخش های سازمانی
- حوزه دبیرکل
- معاونتها
- معاونت امور بینالملل
- معاونت علمی و فرهنگی
- اخبار معاونت علمی و فرهنگی
- اخبار منشورات معاونت علمی و فرهنگی
- بخش ها
- معاون علمی و فرهنگی
- دفتر مطالعات، تحقیقات و پژوهش
- اداره کل خدمات فرهنگی و انتشارات
- اداره کل آموزش
- اداره کل فضای مجازی
- بسته های فرهنگی
- مراکز وابسته
- محصولات
- کتاب های مجمع
- فهرست موضوعی
- فهرست زبانها
- فارسی
- عربی
- اردو
- انگلیسی
- روسی
- مالایی
- تاجیکی
- کردی کرمانجی
- کردی
- کردی سورانی
- سواحیلی
- چینی
- ایتالیایی
- فرانسوی
- ترکی
- ترکی استانبولی
- ترکی، آذری
- آذری
- اسپانیایی
- آلمانی
- هوسا
- آذري كريل
- آذری فارسی
- آذری لاتين
- آلبانيايي
- ارمنی
- اندونزيايي
- برمه ای
- بلتی
- بلغاری
- بنگالی
- بوسنیایی
- پرتغالی
- پشتو
- تایلندی
- چیچوایی
- رواندایی
- سندی
- سوئدی
- فنلاندی
- فولانی
- گرجی
- لهستانی
- لوگاندا
- مالاگاشی
- نروژی
- هلندی
- هندی
- کتاب های صوتی
- تازه های نشر
- مجلات مجمع
- نرمافزار های مجمع
- رویدادها
- اجلاس مجمع عمومی
- همایشها
- جشنواره ها و مسابقه ها
- خدمات
- چهرهای ماندگار
- گالری
- آمار شیعیان جهان
- ارتباط با دفاتر مجمع
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمدباقر مهری
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمدباقر مهری (۱۳۶۷-۱۴۳۶ق) روحانی شیعه و نماینده مراجع عظام تقلید شیعه در کشور کویت بود. ایشان در طول سال‌های اقامت خود در کویت، همواره پناهگاهی برای شیعیان این کشور بود و از چهره‌های مورد اعتماد مسئولان کویت و جمهوری اسلامی به‌شمار می‌رفت. این روحانی خدوم عضو مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، دبیرکل جمعیت علمای شیعه کویت و از طرفداران تقریب مذاهب اسلامی بود.
زندگینامه و تحصیلات
آیت‌الله مهری در جماد ی‌الاولی سال ۱۳۶۷ق در نجف اشرف دیده به جهان گشود. پدرش آیت‌الله سید عباس مهری (کلانتر) که متولد شهر مُهر در جنوب استان فارس بود، از علمای مطرح حوزه علمیه نجف اشرف به‌شمار می‌آمد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از سوی امام خمینی به امامت جمعه در کشور کویت منصوب شده بود. ایشان دروس ابتدایی را در مدرسه ایرانی‌ها در نجف اشرف فرا گرفت و در همان سنین نوجوانی، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت. دروس سطح حوزه را نزد آیات عظام مجتبی لنکرانی، صدرا بادکوبه‌ای و حسین راستی کاشانی طی کرد و پس از آن در درس خارج فقه آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید محمدباقر صدر حاضر شد و به مسیرعلمی خود ادامه داد تا جایی که به همراه عده‌ای از فضلا مانند آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی*، در زمره شاگردان مبرز و مورد عنایت شهید صدر قرار گرفت. آیت‌الله مهری از ارادتمندان امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران در زمان حضورایشان در نجف اشرف بود و همواره از حامیان انقلاب اسلامی ایران به‌شمار می‌رفت که به‌دنبال فشار و آزار مزدوران رژیم صدام از عراق به قم مهاجرت کرد و در حوزه علمیه این شهر تحصیلات دینی خود را ادامه داد. از او تألیفاتی در زمینه‌های فقهی به جا مانده‌است؛ از جمله الافاضات فی حکم المشکوک التذکیة من الحیوانات، فلسفة الحج و اسراره، عاشورا یوم الاسلام العظیم و رسالة الدم.
فعالیت‌های دینی و اجتماعی
آیت‌الله مهری، مدتی در قم به تحصیل و تدریس پرداخت سپس به کویت مهاجرت کرد. ایشان که در کویت با نام «المُهری » شناخته می‌شود، در طول سال‌های اقامت در کویت، همواره پناهگاهی برای شیعیان این کشور بود و از چهره‌های تأثیرگذار و مورد اعتماد مسئولان کویت و ایران به‌شمار می‌رفت. این روحانی شیعه امامت مسجد امام علی(ع) در منطقه عمریه کویت را بر عهده داشت و در سال ۲۰۰۱م اقدام به تأسیس دبیرخانه‌ای برای جمعیت علمای شیعه کویت کرد و خود دبیرکلی این جمعیت را عهده‌دار گردید. ایشان همچنین رئیس انجمن همزیستی اسلام ومسیحیت بود. مرحوم مهری از مخالفان رژیم صدام به‌شمار می‌رفت و به همین علت بارها در کویت بازداشت و شکنجه شد. ایشان همواره نقش برجسته‌ای در انتخابات کویت ایفا می‌کرد و نظراو تأثیر قابل توجهی در میان رأی‌دهندگان و نتایج انتخابات کویت داشت. آن مرحوم همچنین در کویت با نام «وکیل المراجع» (نماینده مراجع تقلید) شناخته می‌شد و از اکثر مراجع تقلید اجازه و وکالت‌نامه داشت. آیت‌الله مهری در مواجهه با علمای اهل‌سنت، مستمسک دینی و تحقیقات علمی را شیوه رفتاری خود قرار داده بود. زمانی که عبدالعزیز آل الشیخ، مفتی وهابیان عربستان سعودی ادعاکرد که جشن میلاد حضرت رسول اکرم(ص) اصالتی ندارد و در سنت خلفای راشدین و ائمه مهدیین شناخته‌شده نیست و از این طریق به برهم زدن چنین مجالسی حکم کرده بود، مرحوم مهری با اشاره به کتب تاریخ الخمیس و المواهب اللدنیه، از برگزاری جشن‌های میلاد حضرت رسول اکرم(ص) در قر ن‌های گذشته خبر داد.
ایشان همچنین با استناد به کتاب صحیح مسلم گفته بود: «در این کتاب آمده‌است که از حضرت رسول اکرم(ص) درباره علت استحباب روزه دوشنبه پرسیده شد و حضرتش فرمود: این روزی است که من به دنیا آمدم و در آن به من قرآن نازل شد». مرحوم مُهری این سخن پیامبر(ص) را دلیلی می‌دانست بر اینکه شخصیت پیامبر(ص) می‌تواند مبنای رفتاری و حتی جشن و سرورهای دینی قرار گیرد. ایشان می‌کوشید به این طریق و با ادله دینی به مواجهه با علمای سنی برود. در ماجرای شهادت شیخ حسن شحاته به دست وهابی‌ها تکفیری، مرحوم مُهری فتواهای کینه‌توزانه علمای وهابی را عامل اینگونه اقدامات نابخردانه می‌دانست و در اعلامیه‌ای، خواستار پس‌گرفتن فتواهای تکفیرآمیز و تحریم قتل انسان‌ها و مثله کردن اجساد آن‌ها شده بود. رویکرد مسالمت‌جویانه، شیوه رفتاری ایشان بود که سبب شد ریاست انجمن همزیستی میان اسلام و مسیحیت را نیز عهده‌دار شود.
تقر یب مذاهب اسلامی
آیت‌الله مهری با حضور در کویت، به تلطیف روابط میان شیعیان و اهل‌سنت می‌اندیشید و از طرفداران همزیستی مسالمت‌آمیز و تقریب مذاهب اسلامی بود. ایشان با تأسی به امام خمینی(ره)، تفرقه‌افکنی میان شیعه و سنی را روا نمی‌دانست و در خصوص وحدت شیعه وسنی و تقریب این دو مذهب به هم می‌گفت:
«تفرقه افکنان مذاهب اسلامی، نه شیعه‌اند و نه سنی؛ بلکه مزدوران استعمارند.»
آن مرحوم همچنین نامه‌ای به سران کشور کویت نوشت و از آن‌ها خواست تا روزعاشورا را تعطیل اعلام کنند. مُهری در آن نامه از مواهب مراسم حسینی سخن گفته واهل‌سنت را نیز به شرکت در این مراسم ترغیب کرده بود و از سوی اوقاف کویت به دلیل تلاش برای وحدت میان مسلمانان مورد تقدیر قرار گرفته و به‌عنوان سفیر مدارا و صلح معرفی شدند.
فعالیت‌های سیاسی
آیت‌الله مُهری که از دانش‌آموختگان مکتب آیت‌الله شهید محمدباقر صدر بود، از سیاست هم غافل نماند. وی در وصف حرکت سیاسی امام خمینی(ره) گفته بود: «در حالی که قدرت‌های استکباری تبلیغ می‌کردند که احکام سیاسی اسلام و قرآن در جهان معاصر قابل پیاده شدن نیست و از پاسخگویی عاجز مانده‌است، نهضت امام راحل همه نظریه‌های غربی را باطل و نظامی پویا و زنده مبتنی بر مفاهیم والای اسلامی را بنیان نهاد.»
ایشان در دیدار با مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران از توافق اولیه هسته ای به‌عنوان عید بزرگ یاد کرده و گفته بود: «امسال دو عید بزرگ را جشن گرفتیم: اول عید سعید نوروزکه عید طبیعت و آغاز فصل بهار بود و دومی هم امضای پیش‌نویس توافقنامه هسته‌ای ایران با شش کشور بزرگ جهان و ورود نظام جمهوری اسلامی به باشگاه هسته‌ای جهان که موجب فتخار همه مسلمانان شده‌است.»
رحلت
سرانجام این روحانی شیعه، پس از عمری مجاهدت علمی و فرهنگی در ۱۳ تیر ۱۳۹۴ش، در ۶۶ سالگی، بر اثر حمله قلبی دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. پیکر ایشان پس ازتشییع در کویت، به عراق منتقل شد، در نجف و کربلا تشییع گردید و سپس در وادی السلام به معرفی حجت الاسلام مهری به‌عنوان سفیر صلح و مدارا از طرف اوقاف کویت خاک سپرده شد. در مراسم یادبود او امیر، ولیعهد، نخست‌وزیر و دیگر شخصیت‌های کویت شرکت داشتند. همچنین در پی رحلت این عالم وارسته بسیاری از شخصیت‌های سیاسی ومذهبی با صدرو پیام‌های تسلیت جداگانه‌ای ابراز همدردی کردند.
در بخشی از پیام تسلیتی که آیت‌الله سید محمود شاهرودی از اعضای مجلس خبرگان رهبری به مناسبت رحلت آیت‌الله مهری صادر کردند آمده‌است:
«فردی که تمام عمر بابرکت خود را صرف خدمت به اسلام و مسلمین نمود، او که به‌دست استاد بزرگمان شهید صدر تربیت شد و فرزند خلفی و باوفایی برای ایشان بود، قدم را بر راه آن شهید عظیم‌الشأن گذاشت و راه ایشان را در خدمت و دلسوزی برای اسلام و امت ادامه داد، ایشان نمونه بارز یک عالم مبارز و مجاهد در تمام مراحل زندگی خود در جبهه‌های نبرد با دشمنان اسلام بودند چه با فکر و اندیشه و چه با قلم و منبر ومحراب خود، ایشان نقش مؤثری در نشر اندیشه و فکر روشنگر اسلام ودفاع از خط اسلامی اصیل یعنی خط اهل‌بیت(ع) داشتند. و در این راه مجاهدت‌ها و سختی‌های زیادی متحمل شدند خصوصاً در زمان طاغوت بعث عراق که مورد تعقیب افراد مزدور بعثی بودند و همچنین متحمل زندان‌های متعددی شدند که نتیجه دسیسه‌های آن مزدوران خبیث بود، اما هرگز از مواضع خود بازنگشت و با تأسی از استاد و مربی خود شهیدصدر(قدس سره) همچنان استوار و محکم و با عزت نفس و کرامت اصل در راه مبارزه خود ثابت‌قدم بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمدباقر مهری (۱۳۶۷-۱۴۳۶ق) روحانی شیعه و نماینده مراجع عظام تقلید شیعه در کشور کویت بود. ایشان در طول سال‌های اقامت خود در کویت، همواره پناهگاهی برای شیعیان این کشور بود و از چهره‌های مورد اعتماد مسئولان کویت و جمهوری اسلامی به‌شمار می‌رفت. این روحانی خدوم عضو مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، دبیرکل جمعیت علمای شیعه کویت و از طرفداران تقریب مذاهب اسلامی بود.
زندگینامه و تحصیلات
آیت‌الله مهری در جماد ی‌الاولی سال ۱۳۶۷ق در نجف اشرف دیده به جهان گشود. پدرش آیت‌الله سید عباس مهری (کلانتر) که متولد شهر مُهر در جنوب استان فارس بود، از علمای مطرح حوزه علمیه نجف اشرف به‌شمار می‌آمد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از سوی امام خمینی به امامت جمعه در کشور کویت منصوب شده بود. ایشان دروس ابتدایی را در مدرسه ایرانی‌ها در نجف اشرف فرا گرفت و در همان سنین نوجوانی، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت. دروس سطح حوزه را نزد آیات عظام مجتبی لنکرانی، صدرا بادکوبه‌ای و حسین راستی کاشانی طی کرد و پس از آن در درس خارج فقه آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید محمدباقر صدر حاضر شد و به مسیرعلمی خود ادامه داد تا جایی که به همراه عده‌ای از فضلا مانند آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی*، در زمره شاگردان مبرز و مورد عنایت شهید صدر قرار گرفت. آیت‌الله مهری از ارادتمندان امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران در زمان حضورایشان در نجف اشرف بود و همواره از حامیان انقلاب اسلامی ایران به‌شمار می‌رفت که به‌دنبال فشار و آزار مزدوران رژیم صدام از عراق به قم مهاجرت کرد و در حوزه علمیه این شهر تحصیلات دینی خود را ادامه داد. از او تألیفاتی در زمینه‌های فقهی به جا مانده‌است؛ از جمله الافاضات فی حکم المشکوک التذکیة من الحیوانات، فلسفة الحج و اسراره، عاشورا یوم الاسلام العظیم و رسالة الدم.
فعالیت‌های دینی و اجتماعی
آیت‌الله مهری، مدتی در قم به تحصیل و تدریس پرداخت سپس به کویت مهاجرت کرد. ایشان که در کویت با نام «المُهری » شناخته می‌شود، در طول سال‌های اقامت در کویت، همواره پناهگاهی برای شیعیان این کشور بود و از چهره‌های تأثیرگذار و مورد اعتماد مسئولان کویت و ایران به‌شمار می‌رفت. این روحانی شیعه امامت مسجد امام علی(ع) در منطقه عمریه کویت را بر عهده داشت و در سال ۲۰۰۱م اقدام به تأسیس دبیرخانه‌ای برای جمعیت علمای شیعه کویت کرد و خود دبیرکلی این جمعیت را عهده‌دار گردید. ایشان همچنین رئیس انجمن همزیستی اسلام ومسیحیت بود. مرحوم مهری از مخالفان رژیم صدام به‌شمار می‌رفت و به همین علت بارها در کویت بازداشت و شکنجه شد. ایشان همواره نقش برجسته‌ای در انتخابات کویت ایفا می‌کرد و نظراو تأثیر قابل توجهی در میان رأی‌دهندگان و نتایج انتخابات کویت داشت. آن مرحوم همچنین در کویت با نام «وکیل المراجع» (نماینده مراجع تقلید) شناخته می‌شد و از اکثر مراجع تقلید اجازه و وکالت‌نامه داشت. آیت‌الله مهری در مواجهه با علمای اهل‌سنت، مستمسک دینی و تحقیقات علمی را شیوه رفتاری خود قرار داده بود. زمانی که عبدالعزیز آل الشیخ، مفتی وهابیان عربستان سعودی ادعاکرد که جشن میلاد حضرت رسول اکرم(ص) اصالتی ندارد و در سنت خلفای راشدین و ائمه مهدیین شناخته‌شده نیست و از این طریق به برهم زدن چنین مجالسی حکم کرده بود، مرحوم مهری با اشاره به کتب تاریخ الخمیس و المواهب اللدنیه، از برگزاری جشن‌های میلاد حضرت رسول اکرم(ص) در قر ن‌های گذشته خبر داد.
ایشان همچنین با استناد به کتاب صحیح مسلم گفته بود: «در این کتاب آمده‌است که از حضرت رسول اکرم(ص) درباره علت استحباب روزه دوشنبه پرسیده شد و حضرتش فرمود: این روزی است که من به دنیا آمدم و در آن به من قرآن نازل شد». مرحوم مُهری این سخن پیامبر(ص) را دلیلی می‌دانست بر اینکه شخصیت پیامبر(ص) می‌تواند مبنای رفتاری و حتی جشن و سرورهای دینی قرار گیرد. ایشان می‌کوشید به این طریق و با ادله دینی به مواجهه با علمای سنی برود. در ماجرای شهادت شیخ حسن شحاته به دست وهابی‌ها تکفیری، مرحوم مُهری فتواهای کینه‌توزانه علمای وهابی را عامل اینگونه اقدامات نابخردانه می‌دانست و در اعلامیه‌ای، خواستار پس‌گرفتن فتواهای تکفیرآمیز و تحریم قتل انسان‌ها و مثله کردن اجساد آن‌ها شده بود. رویکرد مسالمت‌جویانه، شیوه رفتاری ایشان بود که سبب شد ریاست انجمن همزیستی میان اسلام و مسیحیت را نیز عهده‌دار شود.
تقر یب مذاهب اسلامی
آیت‌الله مهری با حضور در کویت، به تلطیف روابط میان شیعیان و اهل‌سنت می‌اندیشید و از طرفداران همزیستی مسالمت‌آمیز و تقریب مذاهب اسلامی بود. ایشان با تأسی به امام خمینی(ره)، تفرقه‌افکنی میان شیعه و سنی را روا نمی‌دانست و در خصوص وحدت شیعه وسنی و تقریب این دو مذهب به هم می‌گفت:
«تفرقه افکنان مذاهب اسلامی، نه شیعه‌اند و نه سنی؛ بلکه مزدوران استعمارند.»
آن مرحوم همچنین نامه‌ای به سران کشور کویت نوشت و از آن‌ها خواست تا روزعاشورا را تعطیل اعلام کنند. مُهری در آن نامه از مواهب مراسم حسینی سخن گفته واهل‌سنت را نیز به شرکت در این مراسم ترغیب کرده بود و از سوی اوقاف کویت به دلیل تلاش برای وحدت میان مسلمانان مورد تقدیر قرار گرفته و به‌عنوان سفیر مدارا و صلح معرفی شدند.
فعالیت‌های سیاسی
آیت‌الله مُهری که از دانش‌آموختگان مکتب آیت‌الله شهید محمدباقر صدر بود، از سیاست هم غافل نماند. وی در وصف حرکت سیاسی امام خمینی(ره) گفته بود: «در حالی که قدرت‌های استکباری تبلیغ می‌کردند که احکام سیاسی اسلام و قرآن در جهان معاصر قابل پیاده شدن نیست و از پاسخگویی عاجز مانده‌است، نهضت امام راحل همه نظریه‌های غربی را باطل و نظامی پویا و زنده مبتنی بر مفاهیم والای اسلامی را بنیان نهاد.»
ایشان در دیدار با مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران از توافق اولیه هسته ای به‌عنوان عید بزرگ یاد کرده و گفته بود: «امسال دو عید بزرگ را جشن گرفتیم: اول عید سعید نوروزکه عید طبیعت و آغاز فصل بهار بود و دومی هم امضای پیش‌نویس توافقنامه هسته‌ای ایران با شش کشور بزرگ جهان و ورود نظام جمهوری اسلامی به باشگاه هسته‌ای جهان که موجب فتخار همه مسلمانان شده‌است.»
رحلت
سرانجام این روحانی شیعه، پس از عمری مجاهدت علمی و فرهنگی در ۱۳ تیر ۱۳۹۴ش، در ۶۶ سالگی، بر اثر حمله قلبی دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. پیکر ایشان پس ازتشییع در کویت، به عراق منتقل شد، در نجف و کربلا تشییع گردید و سپس در وادی السلام به معرفی حجت الاسلام مهری به‌عنوان سفیر صلح و مدارا از طرف اوقاف کویت خاک سپرده شد. در مراسم یادبود او امیر، ولیعهد، نخست‌وزیر و دیگر شخصیت‌های کویت شرکت داشتند. همچنین در پی رحلت این عالم وارسته بسیاری از شخصیت‌های سیاسی ومذهبی با صدرو پیام‌های تسلیت جداگانه‌ای ابراز همدردی کردند.
در بخشی از پیام تسلیتی که آیت‌الله سید محمود شاهرودی از اعضای مجلس خبرگان رهبری به مناسبت رحلت آیت‌الله مهری صادر کردند آمده‌است:
«فردی که تمام عمر بابرکت خود را صرف خدمت به اسلام و مسلمین نمود، او که به‌دست استاد بزرگمان شهید صدر تربیت شد و فرزند خلفی و باوفایی برای ایشان بود، قدم را بر راه آن شهید عظیم‌الشأن گذاشت و راه ایشان را در خدمت و دلسوزی برای اسلام و امت ادامه داد، ایشان نمونه بارز یک عالم مبارز و مجاهد در تمام مراحل زندگی خود در جبهه‌های نبرد با دشمنان اسلام بودند چه با فکر و اندیشه و چه با قلم و منبر ومحراب خود، ایشان نقش مؤثری در نشر اندیشه و فکر روشنگر اسلام ودفاع از خط اسلامی اصیل یعنی خط اهل‌بیت(ع) داشتند. و در این راه مجاهدت‌ها و سختی‌های زیادی متحمل شدند خصوصاً در زمان طاغوت بعث عراق که مورد تعقیب افراد مزدور بعثی بودند و همچنین متحمل زندان‌های متعددی شدند که نتیجه دسیسه‌های آن مزدوران خبیث بود، اما هرگز از مواضع خود بازنگشت و با تأسی از استاد و مربی خود شهیدصدر(قدس سره) همچنان استوار و محکم و با عزت نفس و کرامت اصل در راه مبارزه خود ثابت‌قدم بود.