شیخ عبداللهی ناصر جمعه

شنبه, 05 شهریور 1401

شیخ عبداللهی ناصر جمعه (۱۳۱۱-۱۴۰۰ش) عالم شیعه و رهبر فکری بخشی از شیعیان در کشور کنیا بود که در گسترش مکتب اهل‌بیت(ع) در این کشور و مناطق دیگری از قاره آفریقا نقش بسزایی ایفا کرد.

ایشان از عالمان اهل‌سنت و عضو شورای قانونگذاری کنیا بود که پس از تحقیق و مطالعه بسیار به‌ویژه کتاب ارزشمند الغدیر علامه امینی به مذهب شیعه تشرف یافت و پس از آن تمام توان و تلاش خویش را در راه ترویج و نشر این مکتب نورانی به کار گرفت تا جایی که به پاس خدماتش در این راه مفتخر به دریافت مدال عباسی از سوی فدراسیون جماعات خوجه اثناعشری آفریقا گردید.

این عالم مستبصر علاوه بر فعالیت‌هایی همچون احداث حوزه علمیه و کتابخانه و نیز مناظره با مفتیان وهابی در دفاع از حقانیت مذهب تشیع، آثار و تألیفات ماندگاری نیز از خود به زبان سواحیلی بر جای گذاشت که برخی از آنها به زبان‌های انگلیسی و... نیز ترجمه شده است.

شیخ عبداللهی ناصر جمعه

زندگی‌نامه

عبداللهی ناصر در روز ۱۱ خرداد ۱۳۱۱ش در شهر مومباسا واقع در کشور کنیا در خانواده‌ایسنی‌مذهب چشم به جهان گشود. پدربزرگش احمد بشیخ حسین (Ahmad Basheikh bin Hussein) شاعر و نویسنده مشهور کنیا و متکلم و معلم قرآن بود. برادر ایشان عبداللطیف عبدالله ‎(Abdilatif Abdalla)‏ نیز نویسنده و فعال سیاسی در کنیا به شمار می‌آید.

عبداللهی ناصر در سال ۱۹۵۰م به کشور تانزانیا رفت و در دانشکده تربیت معلم زنگبار مشغول به تحصیل شد. ایشان پس از فارغ‌التحصیلی به مومباسا بازگشت و در مدرسه ابتدایی عرب و مؤسسه آموزش مسلمانان مومباسا به معلمی مشغول شد.

مرحوم عبداللهی ناصر در سال ۱۹۶۴م به نایروبی پایتخت کنیا رفت و به‌عنوان ناظر بخش عربی-سواحلی با بی‌بی‌سی همکاری کرد و از سال ۱۹۶۵م سردبیر بخش سواحلی انتشارات دانشگاه آکسفورد شعبه شرق آفریقا شد. همچنین ازسال ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۷م ریاست شعبه شرق آفریقای انتشارات دانشگاه آکسفورد را به عهده گرفت و قبل از سال ۱۹۸۰م به مومباسا بازگشت.

 

تشرف به مذهب تشیع

شیخ عبداللهی ناصر که از عالمان برجسته اهل‌سنت به شمار می رفت از دهه ۱۹۶۰م به مذهب حقه شیعه گرایش پیدا کرد. ایشان پس از آشنایی با فضیلت‌های بی‌شمار و بی‌بدیل حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) این احتمال را داد که آن حضرت از دیگر صحابه پیامبر برتر باشد. از این رو به مطالعه و تحقیق در این باره پرداخت و پس ازمطالعه بسیار به‌ویژه مطالعه کتاب ارزشمند الغدیر نوشته علامه امینی، به حق بودن مذهب تشیع پی برد و در سال ۱۹۷۵م (۱۳۵۴/۱۳۵۳ش) به مذهب شیعه تشرف یافت.

ایشان در اوایل دهه ۱۹۸۰م پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به‌طور رسمی تغییر مذهب خود به تشیع را اعلام کرد که باعث کاهش محبوبیت وی میان اهل‌سنت کنیا گردید. شیخ عبداللهی پیش از اعلام رسمی تغییر مذهب خود بین سال‌های ۱۹۷۸ و ۱۹۸۰م به‌عنوان نماینده آفریقای شرقی مجمع جهانی جوانان مسلمان (WAMY) مستقر درجده عربستان فعالیت می‌کرد؛ به همین خاطر برخی مراکز وابسته به وهابیت برای برگرداندن ایشان از تشیع تلاش‌های بسیاری انجام دادند اما هرگز موفق نشدند.

 

فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی

عبداللهی ناصر حوزه علمیه امام علی(ع) را در کنیا تاسیس کرد. ایشان با مفتیان وهایی مناظره می‌کرد و در کشورهای تانزانیا، هند، پاکستان، بریتانیا، آمریکا و کانادا به زبان‌های سواحلی و انگلیسی به ایراد سخنرانی مذهبی می‌پرداخت. فعالیت‌های آن مرحوم در گسترش تشیع در کنیا و مناطق دیگری ازآفریقا تاثیر بسزایی داشت.

مرحوم عبداللهی ناصر عضو مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت، کتابخانه‌ای عمومی نیز تاسیس کرد. ایشان در آوریل ۲۰۱۱م از سوی فدراسیون جماعات شیعه خوجه اثناعشری آفریقا در هفتادودومین اجلاس شورای عالی در مومباسا برای تبلیغ و فعالیت‌های دینی، مدال عباسی گرفت. مدال عباسی، از مدال‌هایی است که فدراسیون جماعات شیعه خوجه اثناعشری به پاس خدمات و زحمات افرادی که در ترویج مذهب شیعه نقش ایفا کنند تقدیم می‌کند. این مدال به‌نام حضرت عباس(ع)‏ نامگذاری شده است.

عبداللهی در جوانی بین سال‌های ۱۹۵۷ و ۱۹۶۳م در جنبش استقلال کنیا از انگلیس شرکت داشت و بین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۳م پیش از استقلال کنیا از انگلیس، عضو شورایقانونگذاری این کشور نیزبود. او همچنین عضو کنفرانس قانون اساسی این کشور در خانهلنکستر ( (Lancaster House‏ لندن بود که برای استقلال کنیا از امپراتوری بریتانیا تشکیل شد. او نماینده مردم مومباسا در یکی از دوره‌های پارلمان نیز بود.

 

آثار و تألیفات

فعالیت مرحوم عبداللهی ناصربه تبلیغ و تاسیس مراکز مذهبی و فرهنگی محدود نبود، بلکه ایشان با قلم خویش نیز مکتب اهل بیت را یاری می‌کرد؛ تا جایی که حدود ۲۵ کتاب و رساله به زبان سواحلی درباره تشیع نگاشت و برخی سوره‌های قرآن را ترجمه و تفسیر کرد.

بسیاری ازآثار آن مرحوم به زبان‌های انگیسی و رواندایی (یکی از زبان های رسمی بخش‌هایی از آفریقا) ترجمه و چاپ شده است.

شیعه و تقیه
شیخ عبداللهی کتاب ‎Shia na Taqiya: Majibu na Maelezo‏ (شیعه و تقیه) را به زبان سواحلی نگاشت. این کتاب در واقع پاسخی بود به کتاب «الخُطوطُ العریضَةُ للأُسُسَ‏ التی
قامَ عَلَیهَا دينُ الشیعة الإمامیة الإثنی عشریة»، نوشتهٔ محب‌الدین خطیب (درگذشت ۱۳۸۹ق)، مفتی وهابی. ایشان در این کتاب به چیستی تقیه، مشکلات شیعیان در زمان بنی‌امیه و بنی‌عباس، و تقیه از دیدگاه اهل‌سنت و تشیع پرداخته است.

برخی ازدیگر آثار آن مرحوم چنین‌اند:

* ‎Shia na Qunani: Majibu na Maelezo (شیعه و قرآن)

* ‎Shia na Sahaba: Majibu na Maelezo (شیعه و صحابه)

* Yazid Hakuwa Amirul-Muminin (یزید امیرالمؤمنین نبود)

* ‎Shia na Hadith: Majibu na Maelezo (شیعه و حدیث)

* ‎Ukweli wa Hadith ya Karatasi (حقیقت حدیث کاغذ)

* ‎Muta Ndoa ya Halali (ازدواج حلال متعه)

‎* Malumbano Baina ya Sunnina Shia (اختلافات بین شیعه و سنی)

* ‎Sura al-Ahzaab: Tafsirina Maelezo (تفسیر سوره احزاب)

* ‎Tafsiri ya Sura at-Talaaq (تفسیر سوره طلاق)

* ‎Hadith Al-Thagalayn: Hadith Sahihi (حدیث ثقلین)

* ‎Ahlul Bayt: NiNani, Si Nani (اهلبیت)

* ‎Maulidi: Si Bida, SiHaramu (میلاد پیامبر، نه بدعت نه حرام)

* ‎Amma Tafsir ya Juzuu ya‏ (ترجمه سواحلی جزء عم)

 

رحلت

سرانجام شیخ عبداللهی ناصر، پس از عمری مجاهدت علمی و فرهنگی در راستای ترویج مکتب اهل‌بیت در ۲۰ دی ۱۴۰۰ش در ۸۹ سالگی در مومباسای کنیا دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. پیکر آن مرحوم در ۲۱ دی پس از تشییع با حضور خیل شیعیان و ارادتمندان مکتب اهلبیت در قبرستان گنجونی مومباسا آرام گرفت. خبررحلت این عالم مستبصر بازتاب فراوانی در فضای مجازی و رسانه‌ها داشت و مراسم‌های ترحیم متعددی در بزرگداشت ایشان در ایران و کنیا برگزار گردید. همچنین بسیاری از نهادها و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی با صدور پیام‌های جداگانه رحلت آن مرحوم را تسلیت گفتند و با جامعه شیعیان کنیا ابراز همدردی نمودند.

 

بخشی از پیام تسلیت مجمع جهانی اهل‌بیت:

«آن فقید از اعضای اصلی مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت بود و در طول عمر پربرکت خود به‌واسطه تألیف کتب متعدد، نقشی ماندگار در نشر معارف اهل‌بیت و تربیت جمع کثیری در کنیا و کشورهای هم‌جوار ایفا نمود.»

 

تماس با ما

موضوع
ایمیل
متن نامه
2+3=? کد امنیتی