علامـه افتخـار حسـین انصـاری در سـال ۱۹۴۳م (۱۳۲۲ش) در خانوادهای روحانـی در سـرینگر مرکـز ایالـت کشـمیر هنـد، چشـم به جهان گشـود. اجدادش همه روحانـی بودند و از سـال ۱۴۵۰م از ایـران بـه کشـمیر مهاجـرت کـرده و در آنجا سـاکن شـده بودند.
ایشـان تحصیلات دینـی خـود را در زادگاهـش نـزد پـدرش شـیخ محمدجـواد انصـاری آغـازکـرد؛ امـا طولـی نکشـید کـه پـدرش را از دسـت داد. بـا رحلـت پـدر، به لکنهـو رفت و حـدود هفتسـال نـزد علمـا و فضلای نامـدار آن دیـار زانـوی ادب زد و شـاگردی کـرد. سـپس در سـال ۱۹۶۴م )۱۳۸۴ش ( در ۲۱ سـالگی بـرای تکمیـل سـطوح عالـی بـه عـراق مهاجـرت کـرد و در جـوار مضجـع شـریف و نورانـی حضـرت امیرالمؤمنیـن علـی(ع) در نجـف اشـرف رحـل اقامـت افکنـد.
آنجا از محضر بزرگان حوزه علمیه نجف، همچون آیت الله سید عبدالکریم کشمیری، آیت الله سـید ابوالقاسـم خویی و آیت الله سـید محسـن حکیم بهره برد. در سـال ۱۹۷۰م (۱۳۴۹ش)، پس از اخـذ اجـازات متعـدد از علمـای نجـف اشـرف، بـه زادگاهـش بازگشـت و علاوه بـر فعالیتهای دینـی و مذهبـی، به عرصه سیاسـت نیـز گام نهاد.
ایشـان ابتـدا انجمـن شـیعه کشـمیر را تأسـیس کـرد. سـپس رئیس العلمـای کشـمیر، نماینـده عالـی شـیعیان در مجلـس ایالـت جامـو و کشـمیر و نماینـده شـهر پاتـا (واقـع در شـمال کشـمیر) شـد. همچنیـن سـه دوره نیـز وزارت صنعـت، شـهرداری و امـور اجتماعـی آنجـا را بـر عهـده گرفـت.
علامه افتخار حسـین انصاری در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، هنگامیکه حضـرت امـام خمینـی(ره) در نجـف اشـرف مسـتقر بـود، بـا وی ارتباط داشـت و تحت تأثیـر افکار و اندیشههای ایشـان قـرار گرفـت. پـس از پیـروزی انقلاب اسلامی و شکلگیری نظـام جمهـوری اسلامی در ایـران، امـام خمینـی(ره) او را بـه نمایندگـی تام الاختیـار خـود در کشـور هنـد منصـوب کرد.
در زمـان صـدارت ایندیـرا گانـدی، مسـئولیت سـفارت هنـد در جمهـوری اسلامی ایـران بـه او پیشـنهاد شـد؛ امـا نپذیرفـت و گفـت: «مـن میخواهم نماینـده دولـت اسلام در سـرزمین کفـر باشـم و نمیخواهم نماینـده دولـت کفر در سـرزمین اسلام باشـم.»
افتخـار حسـین نمایندگـی آیت الله العظمـی سیسـتانی و دیگـر مراجـع تقلیـد شـیعه در هند را نیـز بـرعهـده داشـت. آن مرحوم با حمایت آیت الله العظمی سیسـتانی، صدها حسـینیه، مسـجد، مدرسـه، درمانـگاه و مکتبخانـه در سراسـر کشـمیر احـداث نمود.
ایـن روحانـی والامقام حـدود نیمقرن، مکتـب اهلبیت(ع) را در هنـد ترویـج کرد و نسـبت به برپایـی مراسـم عـزاداری امـام حسـین(ع) و زنـده نگهداشتن واقعـه کربلا اهتمامـی ویـژه داشـت؛ بهگونهای کـه هرسال، دو بـار (در دهـم محـرم و دوازده مهرمـاه) مراسـم عاشـورا را برگـزار میکرد. ایشـان در این مراسـمات، که صدها هزار نفر از مردم در آنها شـرکت میکردند، سـخنرانی میکرد.
خدمـات و فعالیتهای ایشـان در راسـتای ترویـج مکتـب اهلبیت(ع) و انسجامبخشی بـه شـیعیان سـبب شـد کـه بارها در معـرض حملات تروریسـتی وهابیـت قـرار گیـرد؛ تـا جایـی که در عملیـات تروریستیای کـه در سـال ۲۰۰۰م باهدف سـوءقصد بـه جـان وی انجـام شـد، مجـروح گردیـد. البتـه ایـن دشمنیها بـه تعـرض بـه جـان او بسـنده نمیشد و دشـمنان تشـیع مراکـز و پایگاههایی کـه او تأسـیس کـرده و محـل فعالیـت خود و شـیعیان قـرار داده بود را نیـز هدف قرار میدادند
رحلت
سـرانجام، علامه افتخـار حسـین پـس از عمـری مجاهدت علمـی و فرهنگی و تحمل دو سـال بیمـاری کبـدی، در روز سهشنبه ۸ مهرمـاه ۱۳۹۳ش (۵ ذی الحجـة الحـرام ۱۴۳۵ق) در ۷۱ سـالگی دار فانـی را وداع گفـت و روح پاکـش بـه دیـار باقی شـتافت. دولت کشـمیر به مناسـبت درگذشـت آن مرحوم، عزای عمومی اعلام نمود و صدها هزار نفر از مردم شـیعه و سـنی در تشـییع پیکرش شـرکت کردند.
پیکر علامه انصاری در قبرسـتان سـرینگر در کنار قبور پدر و نیاکانش به خاک سـپرده شـد. در پـی درگذشـت وی، مراجـع تقلیـد شـیعه و جامعـه مدرسـین حوزه علمیـه قم با صـدور پیامهایی، رحلت وی را تسـلیت گفتند.
در بخشـی از پیامـی کـه آیت الله مـکارم شـیرازی بـه مناسـبت درگذشـت ایشـان صـادر کردنـد، آمده اسـت: «این عالم ربانى که نماینده عالى شـیعیان جامو و کشـمیر در مجلس شـورا و مؤسـس انجمـن شـیعى کشـمیر بـود، عالمـى پرتلاش، شـخصیتى فعال و مهم از شـاگردان حوزه علمیه نجف اشـرف بود که بیش از ۴۰ سـال فعالیت مذهبـى و سیاسـى در آن منطقـه داشـت و نماینـده برجسـته مراجـع شـیعه و از یـاران نزدیـک انقلاب اسلامى ایـران بـود و بارهـا مـورد تعرض دشـمنان اسلام قـرار گرفـت و چندین بار حسـینیه و پایـگاه تشـیع کـه بهوسیله او تأسـیس شـده بـود، مـورد تخریـب و آتشسوزی واقـع شـد. او در دوران خدمـات ۴۰ سـاله خـود، مـدارس و حوزههای علمیه متعددى تأسـیس کرد و پناهگاهـى بـراى شـیعیان و مسـلمانان منطقـه بود.»