گزارشی از کمیسیون "امام حسن عسکری(ع) و مهدویت" در همایش ابن الرضا
کمیسیون "امام حسن عسکری(ع) و مهدویت" پیش از ظهر روز پنج شنبه 12 آبان در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پردیسان قم برگزار شد.
در طی برگزاری همایش بین‌المللی سیره و زمانه امام حسن عسکری (ع)، کمیسیون "امام حسن عسکری(ع) و مهدویت" پیش از ظهر روز پنج شنبه 12 آبان 1401 در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پردیسان قم برگزار شد.
هیأت رئیسه این کمیسیون حجج اسلام آقایان حسین الهی نژاد، سید منذرحکیم و دکتر مجید احمدی کچائی بودند.
دکتر الهی نژاد در ابتدای جلسه ضمن عرض تبریک میلاد امام حسن عسکری (ع) بیان داشت در این کمیسیون 7 ارائه و بررسی می گردد.
حجت الاسلام «علی اصغر ثنائی» در ارائه مقاله "نقش امام حسن عسکری(ع) در آماده‌سازی جامعه شیعی برای دوران غیبت" گفت: این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که نقش امام حسن عسکری (ع) در آمادگی جامعه شیعه در عصر غیبت چه بوده است.
وی افزود: مسئله غیبت از زمان امام رضا (ع) به بعد دارای حساسیت خاصی بوده و در طول تاریخ تا زمان امام حسن عسکری (ع) عده ای به عنوان مهدویت ظهور کرده اند که این نشان از آن دارد که نسبت به مسئله مهدویت آگاهی وجود داشته است.
این پژوهشگر اظهار داشت: امام برای زمینه سازی جامعه برای ورود به عصر غیبت اقدامات سلبی انجام می داد، به طور مثال با توجه به حساسیت های موضوع مهدویت با فرقه های انحرافی از جمله واقفیه، مفوضه و تصوف به مبارزه پرداختند و نماز خواندن پشت سر آنان را ممنوع می دانست در صورتی که امام نماز پشت سر اهل سنت را تجویز می کرد.
حجت الاسلام ثنائی در قسمت دیگری سخنان خود گفت: افکار عمومی جامعه شیعی از گذشته با مسئله مهدویت آشنا بوده و هر چه به زمان امام عسکری (ع) نزدیک می شد این موضوع را به جدیت بیشتری دنبال می کرد.
وی همچنین افزود: از جمله اقدامات امام یازدهم تقویت شبکه وکالت است، در عصر غیبت قرار است ارتباط امام با مردم قطع شود لذا این موضوع مورد توجه امام قرار داشت؛ امام حسن عسکری (ع) علی رغم اینکه توانایی دریافت وجوهات را به صورت مستقیم داشت اما مراجعه کنندگان را به نمایندگان خویش ارجاع می داد؛ برای نمونه کسانی از یمن برای پرداخت وجوه شرعی نزد امام آمدند اما ایشان آن ها را به عثمان بن سعید ارجاع داد.
این پژوهشگر حوزه تاریخ اقدام بعدی امام را پرورش افکار عمومی برای مهدویت دانست و گفت: اطلاع رسانی در مورد ولادت امام مهدی (عج) در ابتدا محرمانه بود، امام حسن (ع) ولادت را به حلقه ی اول یاران اطلاع داد و حلقه را گسترده تر کرد؛ در مورد شخصیت امام زمان (ع) نیز به همین گونه عمل کرد و به صورت مرحله ای شخصیت امان زمان (ع) را مطرح و بعد از آن بحث جانشینی و در آخر نیز بحث غیبت طولانی ایشان را بیان کردند.
در ادامه حجت الاسلام مجید احمدی کچایی با ارائه مقاله "تدابیر امام عسکری(ع) در رفع تهدید از حضرت مهدی(عج)" اظهار داشت: امام حسن عسکری(ع) هدایت شیعیان و حفظ امام زمان (عج) را عهده دار بود. امام زمان(عج) تنها معصومی بود که از زمان تولد به دنبال کشته شدن ایشان بودند. امام عسکری (ع) می دانست که اگر ایشان را معرفی کند کشته می شود؛ امام می داند که اگر پسرم حفظ شود چه بسا عده ای منحرف شوند اما چاره ای نیست.
وی در قسمت دیگری از ارائه خود گفت: جامعه شیعی با ورود امام به غیب صغری، همگی امامت ایشان را قبول کردند.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ گفت: طبق آنچه کلینی و مسعودی گفته اند امام حسن عسکری(ع) دو ماه قبل از شهادت، امام مهدی (عج) و مادرشان را به حج می فرستد؛ طبق همین نقل، ما حضور امام زمان (عج) را در نماز پدرشان قبول نداریم زیرا گزارش های دیگر هم وجود دارد که امام بر سر نماز میت پدرشان حاضر نشده و این سخن با هیچ یک از عقاید شیعی منافات ندارد.
این استاد در بخش دیگری از ارائه ی خود گفت: از عثمان بن سعید نام حضرت حجت (عج) را پرسیدند او گفت نپرسید که ما کاری کرده ایم که بنی عباس متوجه امام نشوند؛ شایان ذکر است فضا به قدری امنیتی بود که تا حدود 20 سال پس تولد امام، معتضد عباسی به دنبال امام می گشت.
مقاله "تدابیر امام حسن عسکری (ع) برای حفظ جان فرزندش" از سوی خانم «لیلا شریفی» ارائه شد.
شریفی در توضیحات خود گفت: حکومت، طبق روایات متواتری که در مورد مهدویت وجود داشت حضور امام را خطری برای خود تلقی می کرد؛ همچنین با توجه به شرایط سخت امام و در حصر بودن ایشان طبیعی است که برای حفظ جان فرزندشان تدابیری را رعایت کنند این تدابیر عبارتند از:
- مخفی نگاه داشتن بارداری نرجس خاتون به نحوی که حتی عمه امام هم از از جریان اطلاعی نداشت؛
- مخفی نگاه داشتن تولد فرزند به گونه ای که امام کسی را برای تولد خبر نمی کند و فقط عمه و خادمان در زمان تولد حضور داشتند؛
- واگذاری امر عقیقه به اصحاب که خود حضرت این کار را انجام ندهند؛
- اطلاع رسانی ولات حضرت به خواص به دلیل عدم سرگردانی و حیرت بعد از امام؛
- معرفی و نشان دادن فرزند به اصحابی مثل احمد بن اسحق قمی؛
- معرفی جانشین بدون ذکر نام و کنیه و به ذکر نشانه ها پرداختن؛
- تغییر مکان امام در زمان های مختلف؛
- رفتن امام حسن عسکری(ع) به دربار خلفای عباسی بدون میل و اکراه برای دیده نشدن حضرت مهدی (عج)؛
- تحریم استفاده از نام امام و استفاده از نام های دیگر مثل صاحب یا ناحیه مقدسه؛
- وصی قرار دادن مادر و ذکر کردن نام فرزند در وصیت نامه.
مقاله "نقش عسکریین در زمینه سازی پذیرش غیبت امام مهدی (عج)" از سوی «فاطمه محمدی» به عنوان آخرین مقاله ارائه شد. او گفت: از آنجایی که غیبت مسئله ی خاصی است ممکن بود شیعیان دچار سردگرمی شوند به همین دلیل امامین عسکریین و حتی از زمان پیامبر(ص) سخنانی در مورد مهدویت گفته می شد.
وی در ادامه افزود: از فعالیت های سیاسی عسکریین این بود که برخی افراد را در دستگاه خلافت نفوذ داده بوند؛ گاهی نیز دستگاه به وجود آنان پی می برد که امام با علم خود آن ها را از این مسئله آگاه می کرد. امامین عسکریین به فعالیت های اقتصادی نیز می پرداختند تا بتوانند در مواقع لزوم از منابع آن استفاده کنند؛ همچنین این دو امام برای زمینه سازی غیبت تلاش های فراوانی کردند.
..................................
پایان پیام/ 334
کمیسیون "امام حسن عسکری(ع) و مهدویت" پیش از ظهر روز پنج شنبه 12 آبان در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پردیسان قم برگزار شد.
در طی برگزاری همایش بین‌المللی سیره و زمانه امام حسن عسکری (ع)، کمیسیون "امام حسن عسکری(ع) و مهدویت" پیش از ظهر روز پنج شنبه 12 آبان 1401 در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پردیسان قم برگزار شد.
هیأت رئیسه این کمیسیون حجج اسلام آقایان حسین الهی نژاد، سید منذرحکیم و دکتر مجید احمدی کچائی بودند.
دکتر الهی نژاد در ابتدای جلسه ضمن عرض تبریک میلاد امام حسن عسکری (ع) بیان داشت در این کمیسیون 7 ارائه و بررسی می گردد.
حجت الاسلام «علی اصغر ثنائی» در ارائه مقاله "نقش امام حسن عسکری(ع) در آماده‌سازی جامعه شیعی برای دوران غیبت" گفت: این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که نقش امام حسن عسکری (ع) در آمادگی جامعه شیعه در عصر غیبت چه بوده است.
وی افزود: مسئله غیبت از زمان امام رضا (ع) به بعد دارای حساسیت خاصی بوده و در طول تاریخ تا زمان امام حسن عسکری (ع) عده ای به عنوان مهدویت ظهور کرده اند که این نشان از آن دارد که نسبت به مسئله مهدویت آگاهی وجود داشته است.
این پژوهشگر اظهار داشت: امام برای زمینه سازی جامعه برای ورود به عصر غیبت اقدامات سلبی انجام می داد، به طور مثال با توجه به حساسیت های موضوع مهدویت با فرقه های انحرافی از جمله واقفیه، مفوضه و تصوف به مبارزه پرداختند و نماز خواندن پشت سر آنان را ممنوع می دانست در صورتی که امام نماز پشت سر اهل سنت را تجویز می کرد.
حجت الاسلام ثنائی در قسمت دیگری سخنان خود گفت: افکار عمومی جامعه شیعی از گذشته با مسئله مهدویت آشنا بوده و هر چه به زمان امام عسکری (ع) نزدیک می شد این موضوع را به جدیت بیشتری دنبال می کرد.
وی همچنین افزود: از جمله اقدامات امام یازدهم تقویت شبکه وکالت است، در عصر غیبت قرار است ارتباط امام با مردم قطع شود لذا این موضوع مورد توجه امام قرار داشت؛ امام حسن عسکری (ع) علی رغم اینکه توانایی دریافت وجوهات را به صورت مستقیم داشت اما مراجعه کنندگان را به نمایندگان خویش ارجاع می داد؛ برای نمونه کسانی از یمن برای پرداخت وجوه شرعی نزد امام آمدند اما ایشان آن ها را به عثمان بن سعید ارجاع داد.
این پژوهشگر حوزه تاریخ اقدام بعدی امام را پرورش افکار عمومی برای مهدویت دانست و گفت: اطلاع رسانی در مورد ولادت امام مهدی (عج) در ابتدا محرمانه بود، امام حسن (ع) ولادت را به حلقه ی اول یاران اطلاع داد و حلقه را گسترده تر کرد؛ در مورد شخصیت امام زمان (ع) نیز به همین گونه عمل کرد و به صورت مرحله ای شخصیت امان زمان (ع) را مطرح و بعد از آن بحث جانشینی و در آخر نیز بحث غیبت طولانی ایشان را بیان کردند.
در ادامه حجت الاسلام مجید احمدی کچایی با ارائه مقاله "تدابیر امام عسکری(ع) در رفع تهدید از حضرت مهدی(عج)" اظهار داشت: امام حسن عسکری(ع) هدایت شیعیان و حفظ امام زمان (عج) را عهده دار بود. امام زمان(عج) تنها معصومی بود که از زمان تولد به دنبال کشته شدن ایشان بودند. امام عسکری (ع) می دانست که اگر ایشان را معرفی کند کشته می شود؛ امام می داند که اگر پسرم حفظ شود چه بسا عده ای منحرف شوند اما چاره ای نیست.
وی در قسمت دیگری از ارائه خود گفت: جامعه شیعی با ورود امام به غیب صغری، همگی امامت ایشان را قبول کردند.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ گفت: طبق آنچه کلینی و مسعودی گفته اند امام حسن عسکری(ع) دو ماه قبل از شهادت، امام مهدی (عج) و مادرشان را به حج می فرستد؛ طبق همین نقل، ما حضور امام زمان (عج) را در نماز پدرشان قبول نداریم زیرا گزارش های دیگر هم وجود دارد که امام بر سر نماز میت پدرشان حاضر نشده و این سخن با هیچ یک از عقاید شیعی منافات ندارد.
این استاد در بخش دیگری از ارائه ی خود گفت: از عثمان بن سعید نام حضرت حجت (عج) را پرسیدند او گفت نپرسید که ما کاری کرده ایم که بنی عباس متوجه امام نشوند؛ شایان ذکر است فضا به قدری امنیتی بود که تا حدود 20 سال پس تولد امام، معتضد عباسی به دنبال امام می گشت.
مقاله "تدابیر امام حسن عسکری (ع) برای حفظ جان فرزندش" از سوی خانم «لیلا شریفی» ارائه شد.
شریفی در توضیحات خود گفت: حکومت، طبق روایات متواتری که در مورد مهدویت وجود داشت حضور امام را خطری برای خود تلقی می کرد؛ همچنین با توجه به شرایط سخت امام و در حصر بودن ایشان طبیعی است که برای حفظ جان فرزندشان تدابیری را رعایت کنند این تدابیر عبارتند از:
- مخفی نگاه داشتن بارداری نرجس خاتون به نحوی که حتی عمه امام هم از از جریان اطلاعی نداشت؛
- مخفی نگاه داشتن تولد فرزند به گونه ای که امام کسی را برای تولد خبر نمی کند و فقط عمه و خادمان در زمان تولد حضور داشتند؛
- واگذاری امر عقیقه به اصحاب که خود حضرت این کار را انجام ندهند؛
- اطلاع رسانی ولات حضرت به خواص به دلیل عدم سرگردانی و حیرت بعد از امام؛
- معرفی و نشان دادن فرزند به اصحابی مثل احمد بن اسحق قمی؛
- معرفی جانشین بدون ذکر نام و کنیه و به ذکر نشانه ها پرداختن؛
- تغییر مکان امام در زمان های مختلف؛
- رفتن امام حسن عسکری(ع) به دربار خلفای عباسی بدون میل و اکراه برای دیده نشدن حضرت مهدی (عج)؛
- تحریم استفاده از نام امام و استفاده از نام های دیگر مثل صاحب یا ناحیه مقدسه؛
- وصی قرار دادن مادر و ذکر کردن نام فرزند در وصیت نامه.
مقاله "نقش عسکریین در زمینه سازی پذیرش غیبت امام مهدی (عج)" از سوی «فاطمه محمدی» به عنوان آخرین مقاله ارائه شد. او گفت: از آنجایی که غیبت مسئله ی خاصی است ممکن بود شیعیان دچار سردگرمی شوند به همین دلیل امامین عسکریین و حتی از زمان پیامبر(ص) سخنانی در مورد مهدویت گفته می شد.
وی در ادامه افزود: از فعالیت های سیاسی عسکریین این بود که برخی افراد را در دستگاه خلافت نفوذ داده بوند؛ گاهی نیز دستگاه به وجود آنان پی می برد که امام با علم خود آن ها را از این مسئله آگاه می کرد. امامین عسکریین به فعالیت های اقتصادی نیز می پرداختند تا بتوانند در مواقع لزوم از منابع آن استفاده کنند؛ همچنین این دو امام برای زمینه سازی غیبت تلاش های فراوانی کردند.
..................................
پایان پیام/ 334