آیت‌الله نجفی: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی نابغه عراق بود

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان گفت: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی یک شخصیت بزرگ، انسانی مخلص و نابغه عراق بود.
آیت‌الله نجفی: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی نابغه عراق بود

همزمان با شب بیست و ششم ماه مبارک رمضان، بیست و ششمین مجلس از "مجالس مجازی اهل بیتی" برای بزرگداشت مرحوم علامه «سید عبدالستار حسنی بغدادی» برگزار شد.

در ابتدای این مجلس که شامگاه سه شنبه 30 اردیبهشت 1399 به صورت زنده در صفحه خبرگزاری ابنا در شبکه اجتماعی اینستاگرام (به نشانی: www.instagram.com/fa.abna24) پخش شد، استاد «علی علیزاده» به تلاوت آیاتی از قرآن پرداخت و سپس آیت الله حاج شیخ «هادی نجفی» استاد عالی حوزه علمیه اصفهان سخنرانی کرد.

* سید عبدالستار حسنی بغدادی "نابغه عراق" بود

آیت الله حاج شیخ «هادی نجفی» در این سخنرانی با اشاره به اهمیت علم آموزی اظهار کرد: براساس روایتی انسان باید در حالی شب را به صبح برساند که یا عالم باشد، یا متعلم باشد، یا استاد باشد، یا دانشجو باشد و یا حداقل اهل علم را دوست بدارد، در روایتی دیگر از یکی از ائمه معصومین(ع) آمده است که ما علما هستیم و شیعیان طلب علم هستند.

وی ادامه داد: براساس روایات عالمی که مردم از علم او استفاده کنند، بهتر از 70 هزار عابد است، علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی از دانشمندانی بود که مردم همیشه می توانستند از علم او استفاده کنند و هیچ گونه بخلی برای اعطای آن چه که می دانست به دیگران نداشت، او با تواضع و فروتنی حاضر بود که تمام دانسته های خود را در اختیار دیگران بگذارد و حتی نوشته جاتش را به دیگران بدهد.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی یک شخصیت بزرگ، انسانی مخلص و نابغه عراق بود، مرحوم دکتر جودت قزوینی 50 سال با این عالم رفاقت داشت و شرح حال او را در 250 صفحه به نگارش درآورد.

آیت الله نجفی با اشاره به شرح حال علامه حسنی بغدادی اظهار کرد: این عالم برجسته در سال 1371 قمری در شهر بغداد به دنیا آمد، نبوغ او پس از گذراندن دوره ابتدایی در مقطع دبیرستان بر همه آشکار شد که صاحب استعدادی درخشان است.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی به تحصیل علوم دینی علاقه مند و به همین دلیل ملازم مرحوم آیت الله «سید هبة الدین شهرستانی» شد، به گونه ای که جزو خواص این عالم برجسته به شمار می رفت، مرحوم سید هبه الدین شهرستانی اجازه نقل روایت را به سید عبدالستار جوان در سن 15 سالگی داد.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در جلسه درس مرحوم «سید محمد مهدی اصفهانی کاظمی» صاحب کتاب "احسان الودیعة" نیز حاضر شد و به قدری در این جلسه درس خوش درخشید که استادش به او اجازه احتیاط در فقه را صادر کرد، این اجازه به این معنا است که فرد دیگر نیازی به تقلید ندارد و می تواند احتیاط کند، داشتن اجازه احتیاط در مسائل فقیه یک جایگاه و رتبه علمی است و این اجازه در سن جوانی به علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی داده شد.

آیت الله نجفی با اشاره به دوره حضور علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در حوزه علمیه نجف اظهار کرد: این عالم برجسته بعد از مدتی از بغداد به نجف رفت و در حوزه علمیه این شهر حضور یافت و به درس خارج سید نصرالله مستنبط داماد مرجع عالی آیت الله العظمی خوئی رفت و توانست که اجازه اجتهاد را از این عالم بزرگوار دریافت کند.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در درس خارج اساتیدی بزرگ همچون آیت الله العظمی خوئی، آیت الله العظمی سید عبدالاعلی سبزواری و آیت الله شهید محمد باقر صدر حضور یافت، به دلیل جایگاه علمی علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی، اساتیدی همچون آیت الله سبحانی و شهید آیت الله میرزا علی غروی برای او اجازه اجتهاد صادر کردند.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: استعداد و نبوغ علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی عادی نبود، بلکه او یک نابغه و صاحب استعداد درخشان محسوب می شد، به همین دلیل استفاده های علمی لازم را در همان سال های ابتدایی حضور در درس اساتید حوزه کرده بود و اگر در ادامه به درس استادی می رفت، برای استفاده علمی نبود، بلکه برای این بود که بببیند استاد چطور بحث درسی را ارائه می کند و شیوه او در تدریس چگونه است.

آیت الله نجفی با اشاره به جایگاه علمی علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی اظهار کرد: این عالم برجسته در زمینه ادب، شعر، مدایح و تاریخ تراز اول بود، در مورد او گفتند شاعر ماهری است که این توان را دارد تا تمام حرف زدنش را با شعر قرار بدهد و به صورت شعر سخن بگوید، شعر در نزد علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی، نرم بود و قدرت داشت که هر چه می خواهد را به شعر بگوید، او شعر گفتن را از پنجم ابتدایی شروع کرد.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در علم انساب تراز بود و به قدری به این علاقه داشت که نه تنها اولین نسابه عراق بلکه به عنوان اولین نسابه عالم شناخته می شد، من در قضایای مختلف به او در زمینه انساب مراجعه می کرد و او بلافاصله پاسخ می داد، به عنوان مثال در مورد نسب نامه جعلی در خصوص سیسی رئیس جمهور مصر از او سوال کردم و او به شدت این نسب نامه را تکذیب ک
رد و گفت که نسب نامه جعلی و بی اعتبار است.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در علم لغت تراز اول و یک انسان لغوی ماهر بود که آرای مختلف و متعددی در زمینه دانش لغت داشت و به اساتید لغت اشکال می کرد و پیشنهادات بهتری را می داد.

آیت الله نجفی با اشاره به تالیفات علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی اظهار کرد: او در زمینه علم تراجم تالیفاتی داشت و بر کتاب تاسیس الشیعه نیز تعلیقی نوشت، کتابی که هم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و هم کتاب سال حوزه شد، بیشتر کتاب های علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در زمینه تراجم است و او در خصوص اساتید خود نیز کتاب نوشته است.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی به علم رجال آشنا بود و تعلیقات رجالی بر کتاب المراجعات سید شرف الدین و کتاب رجال نجاشی داشت، از این تعلیقات می توان فهمید که او در علم رجال، جایگاه بلندی داشت.
استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی دارای رتبه بلندی در زمینه علم تفسیر بود و بر تفسیر روح البیان آلوسی تعلیقاتی داشت که از این تعلیقات رتبه و جایگاه او در زمینه علم تفسیر روشن می شود، علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی همچنین رساله ای در خصوص آیه انا بشر المثلکم داشت.

آیت الله نجفی برخی از تالیفات علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی را در خصوص شرح حال اساتید خود دانست و تصریح کرد: او همچنین شرح حال برخی از خاندان ها همچون کاشف الغطاء و صاحب جواهر را نوشت و مقالات مختلفی در مجلات عراقی نشر داد.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی نسبت به بذل علم بخیل نبود و هر آنچه که می دانست حاضر بود با دیگران به مشارکت بگذارد، اگر بخواهیم علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی را در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم که او یک عالم موسوعی، ذو فنون و یک دایره المعارف بود، در هر بحثی اگر آغاز می شد، او در آن بحث می توانست اظهارنظر کند.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در ادبیات اندلس، مصر و مغرب اسلامی متبحر و متخصص بود، این عالم برجسته همچنین کتاب های دایره المعارفی چند ده جلدی را حفظ کرده بود، اگر کسی یک مطلب را از او می پرسید، فوری می گفت که در فلان کتاب این مطلب ذکر شده است، علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی یک کتابخانه در حال حرکت و عالم دوار بعلمه بود، هر کس با این عالم برجسته معاشرت می کرد و در کنار او می نشست، بلند نمی شد، مگر این که از دانش او بهره های مختلفی کسب می کرد.

آیت الله نجفی با اشاره به جایگاه علمی علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی اظهار کرد: این عالم برجسته بیش از 110 اجازه نقل روایت را از علمای شیعه، سنی و زیدی داشت، او شیخ اجازه محسوب می شد و بسیاری از معاصران از علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی مجاز به نقل روایت هستد.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی با وجود داشتن غیرت تمام نسبت به عقاید شیعی، ولی با عالمان مذاهب دیگر از جمله برادران اهل سنت از شهرهای هیت و فلوجه تا سامراء ارتباط دوستانه و محبت آمیزی داشت، حتی کتاب های آنها را تصحیح و به آنها در زمینه مسائل علمی کمک می کرد.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: هیئت علمای اهل سنت عراق پس از ارتحال علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی، پیام تسلیتی صادر کرد، این عالم برجسته روابط حسنه ای با صوفیه قادریه بغداد داشت، ارتباط علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی با مذاهب دیگر رنگ طائفیت نداشت و علم، حلقه وصل او با دانشمندان مذاهب دیگر بود.

آیت الله نجفی با اشاره به حضور علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی اظهار کرد: زمانی این عالم برجسته توانست که به ایران بیاید، علما در ایران قدر او را دانستند و استفاده های علمی فراوانی را از این عالم برجسته بردند، علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی آثار علمی زیادی در طی سالیان حضورش در ایران تصحیح و تعلیق کرد.

وی ادامه داد: علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی آخرین باری که به ایران آمد، یک سال در شهر قـم برای انجام کارهای علمی سکونت داشت، ولی بعد از شیوع کرونا به دلیل بیماری به نجف رفت، ولی در آن شهر، بی مهری نسبت به او صورت گرفت و به همین دلیل با ناراحتی به بغداد رفت، در روز دوشنبه 5 شعبان المعظم علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در بیمارستان بغداد دارفانی را وداع گفت.

استاد عالی حوزه علمیه اصفهان افزود: با وجود شیوع کرونا در عراق و ممنوعیت رفت و آمد در بین شهرهای این کشور، جنازه علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی از بغداد به نجف انتقال یافت و در این شهر نیز از مدرسه تا حرم امام علی(ع) تشییع شد، نماز میت بر پیکر این عالم به امامت آیت الله خرسان و با حضور اهل علم از جمله فرزند آیت الله العظمی سیستانی به نیابت از پدرش برگزار گردید و پیکر علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی در قبرستان وادی السلام به خاک سپرده شد.

وی خاطرنشان کرد: پیام های تسلیت فراوانی در تسلیت و تعزیت ارتحال علامه سید عبدالستار حسنی بغدادی صادر شد که این پیام ها در کتاب "نابغة العراق" که بزودی از سوی "مؤسسه کتاب شناسی شیعه" منتشر می شود، جمع آوری شده است.

شایان ذکر است محقق برجسته علامه «سید عبدالستار درویش الحسنی البغدادی» روز دوشنبه 11 فروردین 1399 به دلیل بیماری در یکی از بیمارستان های بغداد درگذشت.

مرحوم علامه سید عبدالستار الحسنی البغدادی فقیه، ادیب، رجالی، نسب شناس و تراجم‌نگار بزرگ شیعی و شاعری برجسته بود که در فنون مختلف مهارت داشت و در علوم اسلامی همچون فقه، اصول، رجال، ادبیات و انساب به درجات بالایی رسیده بود.

وی همچنین از مشایخ اجازه و سرآمدان فن رجال به شمار می رفت.

Ahl Al-Bayt World Assembly

The Ahl al-Bayt World Assembly  is an international non-governmental organization (INGO) that was established by a group of Shiite elites under the supervision of the great Islamic authority of the Shiites in 1990 to identify, organize, educate and support the followers of Ahl al-Bayt.

  • Tehran Iran
  • 88950827 (0098-21)
  • 88950882 (0098-21)

Contact Us

Issue
Email
The letter
9-3=? Captcha