دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع): آیت الله مصباح از عالمان تکلیف مدار بود و با بدعت‌ها مقابله کرد
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار داشت: علامه مصباح به معنای واقعی، علامه و آیت الله بود و از شخصیت هایی بود که در فقه اصغر و فقه اکبر، صاحب نظر و صاحب سبک بود.
آئین نکوداشت مقام علمی، اخلاقی و شخصیت بین المللی فقیه و حکیم مجاهد مرحوم آیت الله علامه «محمدتقی مصباح یزدی» با مشارکت مجمع جهانی اهل بیت(ع) و نهادهای همسو پیش از ظهر روز پنجشنبه 25 دی ماه 1399 در سالن قدس مجتمع امام خمینی(ره) قم برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) رحلت جانکاه مرحوم علامه مصباح یزدی را به حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری، حوزه های علمیه و شاگردان وبیت ایشان تسلیت گفت.
آیت الله «رضا رمضانی» درباره ویژگی های آیت الله مصباح یزدی گفت: ایشان به معنای واقعی کلمه از مصادیق بارز "اهل الذکر" در آیه فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ بود و به معنای واقعی کلمه از مصادیق بارز "عالم ربانی" در تعبیر امیرالمومنین(ع) است که النَّاسُ ثَلَاثَةٌ فَعَالِمٌ رَبَّانِيٌّ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِيلِ نَجَاةٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ. شهید ثانی می گوید عالِم چه بسا به مجتهدی اشاره می کند که در فروع به اجتهاد رسیده است. حکیم کسی است که در اصول به اجتهاد رسیده و کبیر به کسی اطلاق می شود که در اصول و فروع به مقام اجتهاد و استنباط رسیده است. علامه مصباح به معنای واقعی، علامه و آیت الله بود و از شخصیت هایی بود که در فقه اصغر و فقه اکبر، صاحب نظر و صاحب سبک بود.
وی با اشاره به اینکه جامعیت علمی آیت الله مصباح یزدی در منقول و معقول با توجه به آثار ایشان مشخص است، در ادامه عنوان کرد: آیت الله مصباح با علوم و مباحث روز آشنا بود. برای شناخت ابعاد مختلف شخصیت علمی ایشان باید نشست های علمی درباره نظریه های او مخصوصا در حوزه نقد تمدن غرب و مدرنیته برگزار شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: آیت الله مصباح از عالمان تکلیف مدار بود که هر جا احساس وظیفه می کرد بدون مسامحه وارد می شد و با بدعت ها مقابله می کرد. او قبل و بعد از انقلاب از رهبران فکری مبارزه با انحراف و التقاط بود. همچنین تبیین فلسفه سیاسی اسلام، قدرت علمی آیت الله مصباح در حوزه های سیاسی کاملا روشن کرد.
وی اظهار داشت: بحث های ایشان به دلیل اتقان علمی که دارد می تواند در مواجهه با مکاتب و جریانهای غربی به کار گرفته شود. در هامبورگ برای ارائه دیدگاه اسلام در زمینه حقوق بشر، از کتاب های ارزنده، مبنایی و دقیق ایشان در نقد اعلامیه حقوق بشر بسیار بهره مند شدم. جا دارد طلاب محترم در بحث های مدیریت اسلامی، نقد تفکرات اومانیسم و سکولاریسم از کتاب های آیت الله مصباح یزدی استفاده نمایند.
وی با یادآوری مناظره های آیت الله مصباح در ابتدای انقلاب با کمونیست ها اظهار داشت: مناظره های ایشان عالمانه، واقع بینانه و جامع بود. امثال علامه مصباح یزدی در حوزه های نقد، برای مراکز علمی و حوزوی در عرصه های نظریه پردازی می تواند الگو باشد.
وی با اشاره به اینکه از دغدغه های آیت الله مصباح یزدی بحث های اخلاقی و فلسفه اخلاق بود، افزود: مشرب های متعددی در حوزه اخلاق مطرح است؛ برای مثال نظام اخلاق ارسطویی نفوذ گسترده ای در عرصه علم اخلاق دارد. آیت الله مصباح با توجه به نگاه منطقی و فلسفی که داشت، در این حوزه صاحب سبک بود. در کتاب "اخلاق در قرآن"، تقسیم اخلاق به فردی، اجتماعی و الهی از ابتکارات علامه مصباح یزدی نبود اما نوآوری ها و نکات دقیقی در این حیطه دارد. لذا انسان این حرف را به صورت قطعی می تواند بگوید که علامه مصباح یزدی در ارائه مباحث اخلاق در قرآن، صاحب سبک بود.
وی ادامه داد: کتاب "اخلاق در قرآن" از آیت الله مصباح یزدی در سه جلد، به مباحث اخلاق الهی، اخلاق فردی و اخلاق اجتماعی می پردازد. سبک بیان و قلم ایشان در این کتاب، ابتکاری و از نوآوری های شخص علامه مصباح یزدی است. بنابراین ما هم باید این روش را یاد گرفته و ابتکار داشته باشیم.
وی عنوان کرد: دیدگاه های آیت الله مصباح در کشورهای اروپایی تأثیرگذار بوده و فیسلوفان به دلیل نوآوری های مباحث علمی آیت الله مصباح، وقت خود را به فهم مطالب ارائه شده از سوی ایشان اختصاص می دادند.
وی اظهار داشت: آیت الله مصباح یزدی مؤدب به آداب الهی بود و به توسعه روح پرداخت. امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّبَ نَبِیَّهُ فَأَحْسَنَ أَدَبَهُ فَلَمَّا أَکْمَلَ لَهُ الْأَدَبَ قَالَ- إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ ثُمَّ فَوَّضَ إِلَیْهِ أَمْرَ الدِّینِ»؛ خداوند عز و جل پیامبرش را تربیت کرد و نیکو تربیتش نمود و چون ادب و تربیتِ او را به کمال رساند، فرمود: «همانا تو داراى خویى والا هستى». آن گاه، کار دین و امت را به او واگذار کرد تا بندگان او را تربیت و اداره کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره یکی از مباحث مطرح شده در کتاب "اخلاق در قرآن" از آیت الله مصباح یزدی گفت: از بحث های مهمی که در بحث اخلاق فردی مطرح است توسعه خودی و توجه به خود واقعی در برابر خودپنداری است؛ توسعه انسان با رویکرد مکتب اهل بیتی و اینکه انسان ظرفیت خود را بشناسد. رابطه با خود از بحث های مهم است که در علم النفس، روانشناسی، عرفان و علوم مختلف آمده است.
وی افزود: آیت الله مصباح یزدی در رابطه انسان با خود، سه نظر را نقل و نقد می کند. نظر اول اینکه رابطه انسان با خود چون دو ساحتی است و رابطه روح مجرد با بدن مادی است، باید تدبیری باشد. ایشان می فرماید که رابطه انسان با خود بیش از این بحث ها است. نظر دوم اینکه برخی می گویند که دو خود وجود دارد؛ یک من با من دیگر. آیت الله مصباح پاسخ می دهد که در وجود انسان یک وجود است و دو وجود نیست. نظر سوم؛ رابطه منِ فردی و منِ اجتماعی است. ایشان این نظر را نیز نقد می کند که این سخن در بحث اخلاق اجتماعی است. پیشنهاد آیت الله مصباح یزدی که قابل بررسی بوده و از نکات دقیق است؛ اینکه در بینش ها، گرایش ها و مجموعه نیازهای فطری انسان سه عنصر قدرت، علم و محبت وجود دارد و در رابطه انسان با خود، این سه می تواند تأثیرگذار باشد و قدرت و اراده می تواند محبت را جهت دهد.
وی همچنین عنوان کرد: آیت الله مصباح یزدی به بحث حب ذات می پردازد و اینکه وجود انسان می تواند به مرحله حب برسد و این بحث فطری است. همچنین محبتی که در وجود انسان است باید توسعه بخشید. مرحوم علامه مصباح یزدی در بحث رابطه انسان با خود به این نکته دقیق می پردازد که، ضرورت دارد نفس و شئون نفس و هرم سه بعدی قدرت، علم و محبت مطالعه شود و باید بین این ها پیوند داد. برای جهت دهی محبت باید از آگاهی و قدرت مدد جست و انسان می تواند وجود خود را مملو از محبت الهی کند.
وی در پایان گفت: طرح ها و دیدگاه های ابتکاری و نوآوری های آیت الله مصباح در حوزه اخلاق و قرآن باید مورد مداقه و مطالعه جدی قرار گیرد.
آئین نکوداشت مقام علمی، اخلاقی و شخصیت بین المللی فقیه و حکیم مجاهد مرحوم آیت الله علامه «محمدتقی مصباح یزدی» با مشارکت مجمع جهانی اهل بیت(ع) و نهادهای همسو پیش از ظهر روز پنجشنبه 25 دی ماه 1399 در سالن قدس مجتمع امام خمینی(ره) قم برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) رحلت جانکاه مرحوم علامه مصباح یزدی را به حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری، حوزه های علمیه و شاگردان وبیت ایشان تسلیت گفت.
آیت الله «رضا رمضانی» درباره ویژگی های آیت الله مصباح یزدی گفت: ایشان به معنای واقعی کلمه از مصادیق بارز "اهل الذکر" در آیه فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ بود و به معنای واقعی کلمه از مصادیق بارز "عالم ربانی" در تعبیر امیرالمومنین(ع) است که النَّاسُ ثَلَاثَةٌ فَعَالِمٌ رَبَّانِيٌّ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِيلِ نَجَاةٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ. شهید ثانی می گوید عالِم چه بسا به مجتهدی اشاره می کند که در فروع به اجتهاد رسیده است. حکیم کسی است که در اصول به اجتهاد رسیده و کبیر به کسی اطلاق می شود که در اصول و فروع به مقام اجتهاد و استنباط رسیده است. علامه مصباح به معنای واقعی، علامه و آیت الله بود و از شخصیت هایی بود که در فقه اصغر و فقه اکبر، صاحب نظر و صاحب سبک بود.
وی با اشاره به اینکه جامعیت علمی آیت الله مصباح یزدی در منقول و معقول با توجه به آثار ایشان مشخص است، در ادامه عنوان کرد: آیت الله مصباح با علوم و مباحث روز آشنا بود. برای شناخت ابعاد مختلف شخصیت علمی ایشان باید نشست های علمی درباره نظریه های او مخصوصا در حوزه نقد تمدن غرب و مدرنیته برگزار شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: آیت الله مصباح از عالمان تکلیف مدار بود که هر جا احساس وظیفه می کرد بدون مسامحه وارد می شد و با بدعت ها مقابله می کرد. او قبل و بعد از انقلاب از رهبران فکری مبارزه با انحراف و التقاط بود. همچنین تبیین فلسفه سیاسی اسلام، قدرت علمی آیت الله مصباح در حوزه های سیاسی کاملا روشن کرد.
وی اظهار داشت: بحث های ایشان به دلیل اتقان علمی که دارد می تواند در مواجهه با مکاتب و جریانهای غربی به کار گرفته شود. در هامبورگ برای ارائه دیدگاه اسلام در زمینه حقوق بشر، از کتاب های ارزنده، مبنایی و دقیق ایشان در نقد اعلامیه حقوق بشر بسیار بهره مند شدم. جا دارد طلاب محترم در بحث های مدیریت اسلامی، نقد تفکرات اومانیسم و سکولاریسم از کتاب های آیت الله مصباح یزدی استفاده نمایند.
وی با یادآوری مناظره های آیت الله مصباح در ابتدای انقلاب با کمونیست ها اظهار داشت: مناظره های ایشان عالمانه، واقع بینانه و جامع بود. امثال علامه مصباح یزدی در حوزه های نقد، برای مراکز علمی و حوزوی در عرصه های نظریه پردازی می تواند الگو باشد.
وی با اشاره به اینکه از دغدغه های آیت الله مصباح یزدی بحث های اخلاقی و فلسفه اخلاق بود، افزود: مشرب های متعددی در حوزه اخلاق مطرح است؛ برای مثال نظام اخلاق ارسطویی نفوذ گسترده ای در عرصه علم اخلاق دارد. آیت الله مصباح با توجه به نگاه منطقی و فلسفی که داشت، در این حوزه صاحب سبک بود. در کتاب "اخلاق در قرآن"، تقسیم اخلاق به فردی، اجتماعی و الهی از ابتکارات علامه مصباح یزدی نبود اما نوآوری ها و نکات دقیقی در این حیطه دارد. لذا انسان این حرف را به صورت قطعی می تواند بگوید که علامه مصباح یزدی در ارائه مباحث اخلاق در قرآن، صاحب سبک بود.
وی ادامه داد: کتاب "اخلاق در قرآن" از آیت الله مصباح یزدی در سه جلد، به مباحث اخلاق الهی، اخلاق فردی و اخلاق اجتماعی می پردازد. سبک بیان و قلم ایشان در این کتاب، ابتکاری و از نوآوری های شخص علامه مصباح یزدی است. بنابراین ما هم باید این روش را یاد گرفته و ابتکار داشته باشیم.
وی عنوان کرد: دیدگاه های آیت الله مصباح در کشورهای اروپایی تأثیرگذار بوده و فیسلوفان به دلیل نوآوری های مباحث علمی آیت الله مصباح، وقت خود را به فهم مطالب ارائه شده از سوی ایشان اختصاص می دادند.
وی اظهار داشت: آیت الله مصباح یزدی مؤدب به آداب الهی بود و به توسعه روح پرداخت. امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَدَّبَ نَبِیَّهُ فَأَحْسَنَ أَدَبَهُ فَلَمَّا أَکْمَلَ لَهُ الْأَدَبَ قَالَ- إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ ثُمَّ فَوَّضَ إِلَیْهِ أَمْرَ الدِّینِ»؛ خداوند عز و جل پیامبرش را تربیت کرد و نیکو تربیتش نمود و چون ادب و تربیتِ او را به کمال رساند، فرمود: «همانا تو داراى خویى والا هستى». آن گاه، کار دین و امت را به او واگذار کرد تا بندگان او را تربیت و اداره کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره یکی از مباحث مطرح شده در کتاب "اخلاق در قرآن" از آیت الله مصباح یزدی گفت: از بحث های مهمی که در بحث اخلاق فردی مطرح است توسعه خودی و توجه به خود واقعی در برابر خودپنداری است؛ توسعه انسان با رویکرد مکتب اهل بیتی و اینکه انسان ظرفیت خود را بشناسد. رابطه با خود از بحث های مهم است که در علم النفس، روانشناسی، عرفان و علوم مختلف آمده است.
وی افزود: آیت الله مصباح یزدی در رابطه انسان با خود، سه نظر را نقل و نقد می کند. نظر اول اینکه رابطه انسان با خود چون دو ساحتی است و رابطه روح مجرد با بدن مادی است، باید تدبیری باشد. ایشان می فرماید که رابطه انسان با خود بیش از این بحث ها است. نظر دوم اینکه برخی می گویند که دو خود وجود دارد؛ یک من با من دیگر. آیت الله مصباح پاسخ می دهد که در وجود انسان یک وجود است و دو وجود نیست. نظر سوم؛ رابطه منِ فردی و منِ اجتماعی است. ایشان این نظر را نیز نقد می کند که این سخن در بحث اخلاق اجتماعی است. پیشنهاد آیت الله مصباح یزدی که قابل بررسی بوده و از نکات دقیق است؛ اینکه در بینش ها، گرایش ها و مجموعه نیازهای فطری انسان سه عنصر قدرت، علم و محبت وجود دارد و در رابطه انسان با خود، این سه می تواند تأثیرگذار باشد و قدرت و اراده می تواند محبت را جهت دهد.
وی همچنین عنوان کرد: آیت الله مصباح یزدی به بحث حب ذات می پردازد و اینکه وجود انسان می تواند به مرحله حب برسد و این بحث فطری است. همچنین محبتی که در وجود انسان است باید توسعه بخشید. مرحوم علامه مصباح یزدی در بحث رابطه انسان با خود به این نکته دقیق می پردازد که، ضرورت دارد نفس و شئون نفس و هرم سه بعدی قدرت، علم و محبت مطالعه شود و باید بین این ها پیوند داد. برای جهت دهی محبت باید از آگاهی و قدرت مدد جست و انسان می تواند وجود خود را مملو از محبت الهی کند.
وی در پایان گفت: طرح ها و دیدگاه های ابتکاری و نوآوری های آیت الله مصباح در حوزه اخلاق و قرآن باید مورد مداقه و مطالعه جدی قرار گیرد.