چهارمین پیش نشست علمی همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) برگزار شد

پنج شنبه, 27 آذر 1399
در روایاتی که در میراث حدیثی امامیه آمده است دیده می شود بارها و بارها در طول تاریخ در مورد ابوطالب علیه السلام تحقیق و پرسش صورت گرفته است.

در راستای برگزاری "همایش بین المللی حضـرت ابـوطالب(ع) ؛ حامی پیامبر اعظم(ص)" همزمان با روز پژوهش "چهارمین پیش نشست علمی" این همایش در قم برگزار شد.

این نشست صبح امروز چهارشنبه 26 آذر 1399 به همت دبیرخانه همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) و به میزبانی خبرگزاری حوزه برپا گردید و علاوه بر حضور تعدادی از طلاب، در قالب وبینار نیز در دسترس بینندگان فضای مجازی قرار گرفت.

در این وبینار حجت الاسلام «سید محمد مرتضی العاملی» مدیر مؤسسه سیره پژوهی و اندیشه های اسلامی (فرزند مورخ بزرگ جهان تشیع مرحوم علامه سید جعفر مرتضی العالملی) و دکتر «علیرضا هَزار» استاد دانشگاه و از مدرسان بنیاد فرهنگ جعفری به اظهار نظر درباره موضوعات مرتبط با شیخ الاباطح پرداختند.

 

0d1ecf86180b71dbda51c947880edd35_490.jpg

 

 * تاریخ به حضرت ابوطالب(ع) ظلم کرد

حجت الاسلام سید محمد مرتضی العاملی با اشاره به شخصیت والای او و غفلت تشیّع از پرداختن به این شخصیت نمونه در تاریخ اسلام گفت: حضرت ابوطالب، عموی پیامبر شخصیتی بسیار والا داشته اند که تاریخ به او ظلم کرد و بسیاری از مسائل در مورد این شخصیت را مورد غفلت قرار داد.

وی افزود: شخصیت ابوطالب(ع) را از ایمان وی در برهه های حساس صدر اسلام - همچون دوران شعب ابی طالب - می شناسیم.

مدیر مؤسسه سیره پژوهی و اندیشه های اسلامی خاطرنشان کرد: شخصیت حضرت ابوطالب(ع) باید در عمق وجدان انسانی نفوذ پیدا کند؛ اما اطلاعات درباره ایشان ناقص است و این نیاز وجود دارد که بیشتر در مورد این مرد بزرگ پژوهش و تحقیق صورت گیرد؛ هم در برهه زمانی قبل از اسلام و هم بعد از آن.

وی مقاطع زمانی "قبل از عام الفیل"، "تولد ابوطالب" و "دوران کودکی و نوجوانی و جوانی" وی را نیز قابل بررسی دانست و گفت: مثلاً باید بررسی شود که ایشان در دوران جوانی در چه جنگ هایی شرکت داشته اند و دلیل حضور ایشان در آن ها چه بوده است؟

العاملی به انواع حمایت های حضرت ابوطالب(ع) از پیامبر اکرم(ص) نیز اشاره کرد و گفت: باید نوشته شود که حضرت ابوطالب(ع) نه فقط با زبان به کمک پیامبر(ص) آمدند؛ بلکه در راه دفاع از ایشان و حمایت از اسلام، شمشیر هم به دست گرفتند و از جان نیز گذشتند.

مدیر مؤسسه سیره پژوهی و اندیشه های اسلامی به "وجوه فقهی" سیره آن حضرت هم اشاره و تأکید کرد: پاسخ بسیاری از سؤالات فقهی - در حوزه خمس، ارث و ... - را با استفاده از سرگذشت جناب ابوطالب (علیه السلام) می توان به دست آورد.

 

799bad5a3b514f096e69bbc4a7896cd9_767.jpg

 

 حجت الاسلام سید محمد مرتضی العاملی به بُعد ادبی و هنری آن جناب نیز اشاره کرد و بیان داشت: حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: "اشعار ابوطالب را بیاموزید و به فرزندانتان آموزش دهید که علم کثیری در آنهاست".

وی همچنین به ارائه موضوعات پیشنهادی در جهت ابوطالب پژوهی پرداخت و موارد زیر را به عنوان نمونه برشمرد:

ـ أسماء و ألقاب ابوطالب(ع)؛
ـ چه کسی ابو طالب را عبد مناف نامید؟؛
- ابوطالب(ع) در قرآن کریم؛
- ابوطالب(ع) و قرآن کریم؛
- ابوطالب(ع) در تفسیر؛
- نامگذاری حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) به احمد از سوی ابوطالب(ع)؛
- استسقاء توسط ابوطالب(ع)؛
- حضور نظامی ابوطالب(ع) برای دفاع از پیامبر اکرم(ص)؛
- چرا تمام فرزندان ابوطالب(ع) به اسلام ایمان آوردند؟ نقش و شیوه ایشان در تربیت آنها؛
- شفاعت ابوطالب(ع)؛
- احکامی که برای حج وجود داشت و برخی از آنان را ابوطالب پایه ریزی کرد؛
- کتمان ایمان از سوی ابوطالب(ع) و دلایل آن
- لباس و ویژگی های ظاهری حضرت ابوطالب(ع)
- ابوطالب(ع) در حبشه؛
- اخلاق ابوطالب(ع)؛
- صبر ابوطالب(ع) بر سختی ها؛
- تاریخ پیامبر(ص) با ابوطالب(ع)؛
- تاریخ پیامبر(ص) بعد از ابوطالب(ع)؛
ـ نقش اب.طالب(ع) درباره چاه زمزم و حراست از آن، ونیز کعبه؛
- سفر ایشان با جناب عبد المطلب به یمن و حوادثی که در آن سفر رخ داد؛
- نقش ایشان در مسأله ذبح برادرش عبدالله واینکه اگر ایشان ذبیح بود چگونه رفتار می کرد و آیا تسلیم امر پدر وپروردگار می شد؟
- نقش ایشان و همسرشان فاطمه بنت اسد در ایام ولادت حضرت محمد(ص) ودیدار با ملائکه و بشارت و ذبح عقیقه در روز هفتم؛
ـ نقش ایشان در ماجرای حمله ابرهه به کعبه و همرهی با پدر؛
- نقش ایشان بعد از عام الفیل در رابطه با مسأله رضاع پیامبر(ص)؛
- برخورد با وفات حضرت عبد المطلب؛
- آیا ایشان وصی پدرش بود با کسی دیگر؟؛
ـ چرا عبد المطلب ایشان را برای کفالت پیامبر برگزید؟؛
ـ نقش ایشان در تربیت پیامبر(ص)؛
ـ آیا حضرت ابوطالب(ع) در جنگی شرکت کرد؟؛
ـ نقش و موضع ایشان در حرب الفجار چه بود؟؛
ـ نقش ایشان در حلف الفضول، وبسیاری از موارد همچون بنای کعبه؛
- سفرهای ابوطالب(ع) به شام و نقاط ديگر؛
- نقش ابوطالب در ازدواج حضرت خدیجه(س) با پیامبر(ص)؛
- آیا ابوطالب(ع) با حضرت خدیجه(س) تجارت یا شراکت فرمود؟؛
- اموال و دارايى حضرت ابوطالب(ع).

 

* "ابوطالب ستیزی" یک پروژه یهودی است

دکتر علیرضا هَزار نیز در این نشست علمی به بیان سیر "ابوطالب پژوهی" در طول تاریخ پرداخت و گفت: ابوطالب پژوهی همیشه به عنوان یک خط قرمز در طول تاریخ اسلام مطرح بوده است.

وی با اشاره به این جمله «نوبختی» که "فرقه اثنی عشریه مؤمنون به ایمان ابوطالب هستند" افزود: در روایاتی که در میراث حدیثی امامیه آمده است دیده می شود که بارها و بارها در طول تاریخ، در مورد ابوطالب (علیه السلام) تحقیق و پرسش صورت گرفته است.

وی عنوان داشت: از ابتدای دوران شیخ مفید تک نگاری در مورد جناب ابوطالب آغاز شد؛ خود شیخ مفید رساله ای در باب این شخصیت نوشته است که به رساله "إیمان أبي طالب" مشهور است.

علیرضا هَزار گفت: کتاب "الحُجّةُ عَلَی الذّاهب إلی تَکفیر أبي ‌طالب" اثر «سید شمس‌الدین فخار بن معدّ موسوی» که روایات بسیاری در مورد ابوطالب(ع) در آن آمده، تا سالیان سال به عنوان منبع ابوطالب پژوهی محسوب می شد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: سپس، نمونه توجه به این موضوع در در دوران صفویه، روایات زیادی است که در کتاب "بحار الانوار" آمده است.

وی تصریح کرد: در دوران جدید، علامه «امینی» در جلدهای هفتم و هشتم کتاب "الغدیر" بخوبی به جناب ابوطالب(ع) پرداخته است.

هَزار ادامه داد: پس از علامه امینی مرحوم علامه «جعفر مرتضی العاملی» با قوت در مورد حضرت ابوطالب(ع) قلم زد.

 

156005c5baf40ff51a327f1c34f2975b_714.jpg

 

وی سپس به رویکردهای ابوطالب پژوهی نیز پرداخت و گفت: گفتگو در مورد ابوطالب(ع) می تواند با دو نگاه "برون دینی" یا "درون دینی" باشد. تمام آثاری که تاکنون در مورد حضرت ابوطالب(ع) نوشته شده با نگاه برون دینی بوده اند و در باب شخصیت حضرت ابوطالب(ع) مطالعات و پژوهش های درون دینی قوی نداریم.

علیرضا هَزار بر لزوم پرداختن به ابعاد دیگرِ شخصیت آن جناب نیز تأکید کرد و گفت: یک خطای محاسباتی برای محققان شیعه ایجاد شد و فکر کردند که سطح بحث در مورد این شخصیت، فقط در این اندازه است که بگوییم ایشان کافر نبوده و مؤمن بوده اند؛ در حالی که در باب اثبات ایمان ایشان همان رساله شیخ مفید کفایت می کند.

این استاد دانشگاه به نظرات اهل تسنن درباره ایمان آن حضرت هم اشاره کرد و گفت: «ابن ابي الحدید» در جلد شانزدهم کتابش "شرح نهج البلاغه، بابی به عنوان "اختلاف الرأی في إیمان أبی طالب" دارد و در آنجا ذکر کرده است که بسیاری از اهل سنت نیز بر ایمان ایشان اعتراف دارند.

وی نپرداختن به ابعاد مختلف زندگی ایشان را یک "پروژه" خواند و تصریح کرد: "ابوطالب ستیزی" به عقیده بنده پروژه ای بوده که از سوی یهودیت رهبری شد. این نظریه بر اساس دلایل و اَمارات محکمی است.

عضو بنیاد فرهنگ جعفری به وجه ادبی و شعری آن حضرت هم پرداخت و خاطرنشان کرد: دیوان خوانی ابوطالب علاوه بر انس با حضرت ابوطالب(ع) می تواند ما را با شخصیت ایشان نیز آشنا کند.

دکتر هزار در پایان ۷ موضوع کلی را برای انجام فعالیت های پژوهشی در باب ابوطالب پژوهی به طلاب پیشنهاد نمود:

- معرفی اِلِمان و نقش اِلِمانی و نمادی ابوطالب(ع) در تفکر امامیه و کارکردهای آن در طول تاریخ؛
- ابوطالب(ع) در اشعار شاعران پارسی گو؛
- منشورسازی یا گزاره نگاری دیوان شعر ابوطالب(ع)؛
- معرفی علمای اهل سنت مذکور در باب "اختلاف الرأی في إیمان ابی طالب" شرح ابن ابی الحدید؛
- ابوطالب(ع) در زیارات معصومان؛
- فقه الحدیثِ روایات حول حضرت ابوطالب(ع)؛
- شافع و مشفَّع بودن حضرت ابوطالب(ع).

 

f3ccdd27d2000e3f9255a7e3e2c48800_690.jpg

 

شایان ذكر است "همایش بین المللی حضـرت ابـوطالب(ع) ؛ حامی پیامبر اعظم(ص)" به همت "مجمع جهانی اهل بيت(ع)" و با همکاری "آستان مقدس حسینی"، "مؤسسه تحقیقات و نشر حضرت ابوطالب(ع)"، "مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی"، "پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی"، "جامعة المصطفی(ص) العالمیة"، "مرکز آموزش زبان حوزه های علمیه"، "دانشگاه بین المللی اهل بیت(ع)"، "مؤسسه فرهنگی میراث نبوت"، "جامعة الزهراء(س)"، "پژوهشکده الذریة النبویة"، "مؤسسه فرهنگی مذهبی قاسم بن الحسن(ع)"، "مؤسسه فرهنگی هنری ابناء الرسول(ص)" و تعدادی از نهادهای دينی و فرهنگی ديگر برگزار خواهد شد.

مهلت ارسال آثار و مقالات علمی به این همایش تا 30 بهمن 1399 تمدید شده است. برای دسترسی به فراخوان علمی این همایش به زبان های فارسی، عربی، انگلیسی و اردو ایـنـجـا را کلیک کنید.

"کنگره سراسری شعر حضرت ابوطالب(ع)" نیز از برنامه های جانبی این همایش خواهد بود.

 

مجمع جهانی اهل‌بیت (ع)

مجمع جهانی اهل‎بیت(علیهم‎السلام)، به عنوان یک تشکل جهانی و غیردولتی، از طرف گروهی از نخبگان جهان اسلام تشکیل شده است. اهل‎بیت(علیهم‎السلام) به این دلیل بعنوان محور فعالیت انتخاب شده‎اند که در معارف اسلامی در کنار قرآن، محوری مقدس را که مورد پذیرش عامه مسلمین باشد، تشکیل می‎دهند.
مجمع جهانی اهل‎بیت(علیهم‎السلام) دارای اساسنامه‎ای مشتمل بر هشت فصل و سی و سه ماده است.

  • ایران - تهران - بلوارکشاورز - نبش خیابان قدس - پلاک 246
  • 88950827 (0098-21)
  • 88950882 (0098-21)

تماس با ما

موضوع
ایمیل
متن نامه
6+3=? کد امنیتی